زمین‌لرزه اخیر فشم بار دیگر نگرانی‌ها را زنده کرد: آیا گسل طالقان دلیل اصلی زلزله فشم بوده یا فعالیت لرزه‌ای شمال تهران پیچیده‌تر است؟
زلزله فشم و بیداری دوباره نگرانی‌ها
دکتر علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه و مسکن، اعلام کرد زمین‌لرزه‌ای با بزرگی ۳.۴ بامداد جمعه در فشم و در عمق ۵ کیلومتری رخ داد. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که کانون زلزله به شاخه شرقی گسل طالقان بسیار نزدیک است و این فرضیه را تقویت می‌کند که گسل طالقان دلیل اصلی زلزله فشم اخیر بوده است.
گسل طالقان دلیل اصلی زلزله فشم: نگاهی تاریخی
داده‌های ثبت‌شده در دو دهه اخیر نشان می‌دهد که منطقه فشم، شمشک و لواسان آرام و بدون فعالیت نیست. صدها زلزله در این نواحی رخ داده است که شامل دو زمین‌لرزه بالای ۵ ریشتر و بیش از ۲۰ زمین‌لرزه بین ۴ تا ۵ ریشتر بوده است. این آمار نشان می‌دهد که احتمال اینکه گسل طالقان دلیل اصلی زلزله فشم باشد، منطقی است؛ چراکه این گسل از دیرباز به‌عنوان یکی از گسل‌های فعال شناخته می‌شود.
خطری برای میلیون‌ها نفر
حدود ۱۰ میلیون نفر در شعاع ۵۰ کیلومتری از مرکز زلزله فشم زندگی می‌کنند؛ موضوعی که هرگونه فعالیت جدید گسل‌های شمال تهران را به تهدیدی جدی برای پایتخت تبدیل می‌کند. وجود بیش از ۳۰۰ هزار واحد مسکونی غیرمقاوم، این خطر را دوچندان می‌سازد. بنابراین، چه گسل طالقان دلیل اصلی زلزله فشم باشد یا نه، نتیجه یکی است: تهدید لرزه‌ای تهران همچنان جدی است.
ضرورت آمادگی جدی
کارشناسان تاکید می‌کنند که مسئله تنها تعیین این نیست که آیا گسل طالقان دلیل اصلی زلزله فشم بوده یا خیر، بلکه چاره در اقدامات عملی برای کاهش خطرات است. مهم‌ترین راهکارها عبارتند از: رعایت استانداردهای ساخت‌وساز مقاوم در برابر زلزله، جلوگیری از ساخت‌وساز در حریم گسل‌ها، و مقاوم‌سازی ساختمان‌های حیاتی همچون مدارس و بیمارستان‌ها. تنها با چنین اقداماتی می‌توان از خسارات فاجعه‌بار در صورت وقوع زمین‌لرزه‌ای بزرگ‌تر جلوگیری کرد.
