در اردیبهشت ۱۴۰۴، ایران با بحران زودهنگام در تأمین برق مواجه شد؛ بحرانی که معمولاً در تابستانهای گرم رخ میدهد. وزارت نیرو با انتشار بیانیهای، شش عامل اصلی را برای این کمبود انرژی معرفی کرد. اما واقعیت این است که این بحران نتیجه سالها سوءمدیریت، فساد ساختاری و بیتوجهی به زیرساختهای حیاتی در جمهوری اسلامی است.
کاهش تولید برق آبی و تأخیر در تعمیرات نیروگاهها
یکی از عوامل اصلی کمبود انرژی در اردیبهشت ۱۴۰۴، کاهش ۳۰۰۰ مگاواتی تولید برق نیروگاههای آبی بود. کاهش ۴۰ درصدی ذخایر آب سدها، دولت را مجبور به محدود کردن بهرهبرداری از این نیروگاهها کرد. همچنین، تأخیر در تعمیرات دورهای نیروگاههای حرارتی به دلیل نیاز به تأمین برق در زمستان گذشته، باعث شد که این نیروگاهها در تابستان با ظرفیت کامل عمل نکنند.
افزایش بیسابقه مصرف و خروج نیروگاه بوشهر از مدار
در اردیبهشت ۱۴۰۴، مصرف برق به بیش از ۵۷ هزار مگاوات رسید که نسبت به سال گذشته افزایش ۱۱ هزار مگاواتی داشت. این افزایش به دلیل موج گرما و استفاده گسترده از وسایل سرمایشی بود. علاوه بر این، نیروگاه هستهای بوشهر با ظرفیت ۱۰۰۰ مگاوات به دلیل تعمیرات دورهای از مدار خارج شد، که در زمان اوج مصرف، فشار مضاعفی بر شبکه وارد کرد.
مطالعه بيشتر : انکار سهنرخی شدن قیمت بنزین؛ فریب افکار عمومی یا واقعیت؟
ریشههای ساختاری بحران و ناکارآمدی نظام
وزارت نیرو در بیانیه خود به مشکلات ساختاری در صنعت برق اشاره کرده است؛ از جمله قیمتگذاری پایین برق، نبود جذابیت برای سرمایهگذاری، نیاز به توسعه شبکه و کمبود منابع مالی. اما این مشکلات نتیجه سالها سوءمدیریت، فساد و اولویت دادن به منافع سیاسی و نظامی بر رفاه عمومی است. در حالی که مردم با کمبود انرژی مواجه هستند، جمهوری اسلامی منابع کشور را صرف پروژههای غیرضروری و سیاستهای منطقهای میکند.
کمبود انرژی در اردیبهشت ۱۴۰۴ نه تنها نشانهای از بحران فعلی است، بلکه هشداری جدی برای آیندهای تاریکتر در صورت ادامه این روند است. بدون اصلاحات اساسی و تغییر در اولویتهای حکومتی، انتظار میرود که این بحرانها در تابستانهای آینده شدیدتر و گستردهتر شوند.
