سفر زعفران ایرانی داستان طلای سرخ را از مزارع خراسان تا قفسههای بازار جهانی روایت میکند؛ میان رنج کشاورزان و چالشهای تجارت و تحریمها.
آغاز سفر زعفران ایرانی از مزارع
سفر زعفران ایرانی هر سال در ماه نوامبر آغاز میشود، زمانی که کشاورزان پیش از طلوع خورشید راهی مزارع میشوند تا گل بنفش نادر را بچینند. در دل هر گل تنها سه رشته ظریف از طلای سرخ پنهان است که جمعآوری آنها به تلاش فراوان نیاز دارد. برای تولید یک کیلوگرم زعفران، باید حدود ۱۵۰ هزار گل برداشت شود؛ همین امر این محصول را بسیار ارزشمند و کمیاب کرده است.
این کار طاقتفرسا در عین حال به آیینی خانوادگی تبدیل شده است؛ جایی که نسلهای مختلف کنار هم در برداشت محصول سهیم میشوند و کشاورزی با فرهنگ و سنت گره میخورد.
از خشککردن تا بازارها.. جزئیاتی حساس
پایان برداشت، آغاز مرحلهای حساستر در سفر زعفران ایرانی است. کشاورزان باید رشتههای سرخ را با دقت از گل جدا کرده و سپس در شرایط خاص خشک کنند تا کیفیت و عطر آن حفظ شود. پس از آن، محصول در بستهبندیهای شیشهای یا فلزی آماده میشود و یا راهی بازارهای محلی میگردد، یا توسط واسطهها به خارج از کشور فروخته میشود.
بستهبندی در این مسیر نقشی حیاتی دارد. شکل و کیفیت آن تعیین میکند که زعفران تا چه حد میتواند در بازارهای جهانی رقابت کند. بسیاری از کشاورزان خرد توانایی مالی برای بستهبندی حرفهای ندارند و محصول خود را با قیمتی بسیار پایینتر از ارزش واقعی میفروشند.
مطالعه بيشتر : رأی شورای امنیت بحثها را درباره مکانیسم ماشه علیه ایران و تحریمهای سازمان ملل شعلهور کرد
سفر زعفران ایرانی میان صادرات و چالشها
گرچه ایران بیش از ۹۰ درصد زعفران جهان را تولید میکند، اما تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای تجاری مانع دسترسی مستقیم آن به بازارهای جهانی شده است. در نتیجه، سفر زعفران ایرانی به مسیر پیچیدهای تبدیل شده است؛ جایی که واسطههایی از کشورهایی مانند اسپانیا و هند وارد عمل میشوند و محصول ایرانی را با بستهبندی و نام تجاری خود دوباره به بازار عرضه میکنند.
در خارج از ایران، هر گرم زعفران به دهها دلار فروخته میشود، در حالی که کشاورز ایرانی تنها سهم اندکی دریافت میکند. با وجود این، زعفران همچنان یکی از مهمترین منابع ارزآوری و بخشی جداییناپذیر از هویت اقتصادی ایران به شمار میرود؛ هرچند رقبا در زمینه بازاریابی و برندسازی گوی سبقت را ربودهاند