حرکت ناگهانی آمریکا توازن انرژی را برهم زد و سایهای از تردید بر دریا و سیاست انداخت. تصمیمی مرموز که دریا را شعلهور کرد و بازارها را آشفته ساخت پرسشهایی تازه درباره هدف واقعی و پشتپرده این اقدام برانگیخته است.
ردّ تصمیم از اعماق دریا آغاز شد
در آبهای خلیج فارس و مسیرهای بینالمللی، نفتکشهایی دیده شدند که مسیر خود را به شکلی غیرمنتظره تغییر دادند؛ درست همزمان با اعلام تحریمهای تازه واشنگتن علیه بیش از صد شخص و شرکت.
از همان لحظه، گمانهزنیها آغاز شد: آیا تصمیم مرموزی که دریا را شعلهور کرد و بازارها را آشفته ساخت در واقع عملیاتی اطلاعاتی است که در پوشش اقتصادی اجرا میشود؟
برخی منابع غربی از «هماهنگی پنهان» میان سرویسهای اطلاعاتی چند کشور سخن میگویند؛ همکاریای که هدفش ردیابی نفتکشهایی است که گمان میرود نفت ایران را از مسیرهایی مخفی و با هویتهای جعلی حمل میکنند. این تحرکات هرگز بهطور رسمی تأیید نشدهاند، اما پرسشهای فراوانی درباره جنگ سایهها در دریا ایجاد کردهاند.
تصمیمی مرموز که دریا را شعلهور کرد و بازارها را آشفته ساخت
در ظاهر، ماجرا تنها یک اقدام اقتصادی بهنظر میرسد، اما در عمق، ماهیتی کاملاً اطلاعاتی دارد.
تصمیمی مرموز که دریا را شعلهور کرد و بازارها را آشفته ساخت در واقع گامی پیشدستانه برای قطع مسیرهای مالی پنهان ایران پیش از دور تازه گفتوگوهای احتمالی با غرب است.
برخی اسناد که به رسانههای اروپایی درز کرده، از وجود «نقشههای نفتکشها» سخن میگویند که با دادههای اطلاعاتی دقیق تنظیم شدهاند تا حرکت کشتیهای وابسته به ایران را در آبهای آزاد ردیابی کنند.
تحریمها این بار شرکتهای صوری در آسیا و آفریقا را نیز هدف گرفتهاند؛ شرکتهایی که به گفته ناظران، پوششی برای فروش نفت ایران در بازار سیاه بودهاند.
تحلیلگران آمریکایی این روند را «مرحله دوم جنگ اطلاعاتی علیه تهران» مینامند؛ مرحلهای که در آن اطلاعات بر دیپلماسی پیشی گرفته و تحریم تنها چهره علنی یک عملیات پنهان است.
مطالعه بيشتر : آنچه حکومت اعلام نکرد: میزان سردرگمی نظام ایران
پشت پرده تصمیم و پیامهای پنهان آن
منابع رسمی آمریکا به چند جمله کلی درباره «مبارزه با تأمین مالی تروریسم» بسنده کردند، اما منابع غیررسمی میگویند این تصمیم در دایرهای محدود از نهادهای امنیتی شامل پنتاگون، سیا و وزارت خزانهداری طراحی شده است.
زمانبندی این تصمیم بر ابهامها افزود؛ در حالی که منطقه شاهد افزایش تنشهای دریایی و توقیفهای مکرر کشتیهاست، بهنظر میرسد واشنگتن به جای دیپلماسی آشکار، به سیاست «حرکت در سایه» روی آورده است.
بازارها نیز بلافاصله واکنش نشان دادند: افزایش ناگهانی قیمت نفت، نوسان در بازارهای انرژی جهانی، و ترسی که بیهیچ تغییر واقعی در عرضه ایجاد شد.
برخی تحلیلگران معتقدند پیام غیرمستقیم این اقدام متوجه چین است؛ بزرگترین خریدار نفت ایران، تا بداند واشنگتن همزمان میبیند و عمل میکند
