امروز جهان شاهد توافق ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید با حضور ترامپ بود؛ گامی که چهره قفقاز را تغییر داده و ایران را از صحنه کنار می‌زند.
واشنگتن نقش میانجی را از مسکو ربود
امضای توافق ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید صرفاً یک تشریفات دیپلماتیک نبود، بلکه نشانه‌ای قوی از تغییر موازنه قدرت در قفقاز به شمار می‌رود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به عنوان معمار این توافق ظاهر شد و تأکید کرد که جنگ‌های مسلحانه میان دو کشور «برای همیشه» پایان خواهد یافت. غیبت مسکو در این رویداد تاریخی چشمگیر بود، به‌ویژه که روسیه همواره میانجی اصلی این مناقشه بوده است. تحلیلگران این تحول را آغاز مرحله‌ای جدید می‌دانند که در آن نفوذ روسیه در حیاط خلوت جنوبی‌اش رو به افول می‌رود.
کریدور زنگزور… توافق ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید مسیر آمریکا را می‌گشاید
مهم‌ترین بند توافق ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید واگذاری حق توسعه «کریدور زنگزور» به ایالات متحده برای مدت ۹۹ سال بود. این گذرگاه به طول ۲۷ مایل، جمهوری آذربایجان را به منطقه نخجوان از طریق خاک ارمنستان متصل می‌کند و قرار است به شریان راهبردی تجارت و انرژی بدل شود که شامل خطوط راه‌آهن، لوله‌های نفت و گاز و کابل‌های اینترنت خواهد بود. این پروژه، واشنگتن را در جایگاه کنترل مسیرهای تأمین حیاتی قرار می‌دهد و ضربه‌ای دوگانه به ایران و روسیه وارد می‌کند که این گذرگاه را بخشی از امنیت منطقه‌ای خود می‌دانستند.
مطالعه بيشتر : سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت؛ نقشه راه برای نجات ایران از قلب اروپا
پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی که نفوذ ایران را تهدید می‌کند
کارشناسان بر این باورند که توافق ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید نقشه منطقه را بازطراحی می‌کند، اما در عین حال واقعیت راهبردی جدیدی را به ضرر قدرت‌های سنتی تحمیل می‌کند. ایران که یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های خود به قفقاز را از دست داده، اکنون با انزوای فزاینده و کاهش توان تأثیرگذاری در مسائل مرزی مواجه است. روسیه نیز با چالشی مستقیم از سوی آمریکا در منطقه‌ای روبه‌رو است که همواره تحت نفوذ خود می‌دانست. در مقابل، ترکیه از این توافق به عنوان پیروزی برای متحد خود، جمهوری آذربایجان، استقبال کرد و اتحادیه اروپا این گام را فرصتی برای تقویت امنیت انرژی مستقل از گاز روسیه دانست.
