هایده، با نام اصلی معصومه دده‌بالا، یکی از ماندگارترین و تاثیرگذارترین صداهای موسیقی ایران در قرن بیستم بود. حیات هایده سرشار از فراز و نشیب‌هایی است که او را از یک خواننده تازه‌کار به اسطوره‌ای در موسیقی سنتی و پاپ ایران تبدیل کرد. قدرت صدا، تکنیک بی‌نقص و احساس عمیقش، او را به جایگاهی رساند که هنوز پس از دهه‌ها از درگذشتش، آثارش شنیده و ستایش می‌شود.
آغاز مسیر هنری
حیات هایده در دهه ۱۳۴۰ با حضور در برنامه‌های موسیقی رادیو ایران آغاز شد. او ابتدا در زمینه موسیقی سنتی فعالیت کرد و به سرعت نظر استادان برجسته‌ای چون پرویز یاحقی و انوشیروان روحانی را جلب نمود. همکاری با این آهنگسازان برجسته، مسیر شهرتش را هموار کرد و نامش را بر سر زبان‌ها انداخت.
اوج شهرت
دهه ۱۳۵۰ نقطه اوج حیات هایده بود. ترانه‌هایی همچون «سوغاتی»، «بهار بهار» و «گل سنگم» نه تنها در ایران، بلکه در میان ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز محبوبیت فراوان یافت. صدای پرطنین و توانایی بی‌نظیرش در انتقال احساس، او را به نماد کیفیت و اصالت در موسیقی ایرانی تبدیل کرد.
مهاجرت و زندگی در غربت
با وقوع انقلاب ۱۳۵۷، حیات هایده ناچار شد ایران را ترک کند. او ابتدا به بریتانیا و سپس به ایالات متحده مهاجرت کرد. این دوران برای او همراه با دلتنگی عمیق، فشارهای روحی و محدودیت‌های کاری بود. اگرچه در خارج از کشور کنسرت‌های موفقی برگزار کرد، اما دوری از وطن و نبود ارتباط مستقیم با مخاطبان داخلی، بخشی از زندگی‌اش را به تجربه‌ای تلخ و پر از غربت تبدیل کرد.
موضع‌گیری نسبت به انقلاب
هایده هرگز به صورت مستقیم وارد فعالیت‌های سیاسی نشد، اما در مصاحبه‌ها و انتخاب ترانه‌هایش، نارضایتی خود را از شرایط پس از انقلاب بیان می‌کرد. او معتقد بود هنر و موسیقی نباید قربانی محدودیت‌های سیاسی شود، و همین نگاه، جایگاهش را در میان مخالفان فضای فرهنگی محدودکننده بعد از انقلاب تثبیت کرد.
مطالعه بيشتر : لیست ترور اسرائیل؛ آیا سایه جنگ دیگری با ایران در راه است؟
پایان زندگی و میراث هنری
حیات هایده در سال ۱۳۶۸ (۱۹۹۰ میلادی) در سن ۴۷ سالگی بر اثر سکته قلبی در کالیفرنیا درگذشت. درگذشت او شوک بزرگی برای جامعه هنری و هوادارانش بود. با این حال، صدای جاودانه‌اش همچنان زنده است و آثارش نسل‌های جدید را نیز با خود همراه می‌کند. میراث حیات هایده نه تنها در موسیقی ایران، بلکه در حافظه جمعی ایرانیان باقی مانده است
