در فضای پرتنش خاورمیانه، دونالد ترامپ بار دیگر در صدر عناوین خبری قرار گرفته است؛ رئیسجمهور ایالات متحده با لحنی امیدوارانه از «پیشرفتهای چشمگیر» در مذاکرات آتشبس غزه و همچنین از امکان دستیابی به توافق دائم با ایران سخن گفته است. اظهارات او، که همزمان با سفر قریبالوقوع بنیامین نتانیاهو به واشنگتن مطرح شد، افق تازهای از دیپلماسی را پیش روی ناظران قرار داده است. اما پرسش اساسی اینجاست: آیا ترامپ موفق به امضای «توافق دائم» با ایران و آتشبس غزه خواهد شد؟
۱. توافق آتشبس در غزه؛ گامی ضروری یا مانوری موقت؟
ترامپ در اظهارات اخیر خود مدعی شد که «شانس زیادی برای رسیدن به آتشبس» میان اسرائیل و حماس در روزهای آینده وجود دارد. پیشنهاد موجود، شامل آتشبس شصتروزه، آزادی گروگانها و توقف موقت عملیاتهای نظامی است. این توافق میتواند فرصتی برای بازسازی مناطق آسیبدیده در غزه فراهم کند و فشار افکار عمومی جهانی را بر طرفین کاهش دهد.
با این حال، پیچیدگیهای میدانی و سیاسی در صحنه غزه، این سوال را زنده نگه میدارد: آیا ترامپ موفق به امضای «توافق دائم» با ایران و آتشبس غزه خواهد شد؟ آیا او میتواند به دو بحران منطقهای پاسخ واحد ارائه دهد؟
۲. آیا ترامپ موفق به امضای «توافق دائم» با ایران و آتشبس غزه خواهد شد؟ بررسی زمینههای دیپلماتیک
ترامپ در خلال همین گفتوگوها به شکلی ضمنی اشاره کرده که مذاکراتی نیز برای رسیدن به یک توافق دائم با ایران در جریان است. او گفته: «ما در حال کار روی چند توافق هستیم و ممکن است یکی از آنها با ایران باشد.»
اگرچه جزئیات چنین توافقی هنوز منتشر نشده، اما منابع آمریکایی و اروپایی احتمال میدهند که این توافق به محدودسازی برنامه هستهای ایران، کاهش حملات منطقهای، و تبادل امتیازاتی در چارچوب امنیت خلیج فارس منتهی شود.
در این میان، پرسش کلیدی همچنان پابرجاست: آیا ترامپ موفق به امضای «توافق دائم» با ایران و آتشبس غزه خواهد شد؟ یا این اظهارات صرفاً بازی تبلیغاتی انتخاباتی هستند؟
۳. چالشها و موانع پیشروی ترامپ؛ از نتانیاهو تا تهران
برای تحقق دو هدف همزمان یعنی آتشبس در غزه و توافق با ایران، ترامپ باید از موانع متعددی عبور کند:
• مخالفت محافل تندرو در اسرائیل با هرگونه امتیازدهی به حماس یا توقف عملیات نظامی
• بیاعتمادی تاریخی بین ایران و آمریکا، بهویژه پس از خروج ترامپ از برجام
• فشارهای داخلی در کنگره آمریکا و فضای انتخابات ۲۰۲۴
با این شرایط، هرچند ترامپ خود را فردی «قادر به مذاکره بزرگ» معرفی میکند، اما هنوز نشانهای عملی از پیشرفت قابل لمس دیده نمیشود. در این میان، تحلیلگران میپرسند: آیا ترامپ موفق به امضای «توافق دائم» با ایران و آتشبس غزه خواهد شد؟ یا این مذاکرات به سرنوشت بسیاری از تلاشهای گذشته دچار خواهند شد؟
مطالعه بيشتر : لیورپول انگلیس ستاره خود را از دست داد؛ حادثهای مرگبار در اسپانیا
نتیجهگیری
سخنان اخیر ترامپ درباره غزه و ایران، نشاندهنده تمایل او برای ایفای نقش فعال در پروندههای حساس خاورمیانه است.
او بهدنبال خلق یک تصویر دیپلمات موفق و حلکننده بحرانهاست؛ اما واقعیات میدانی، منطقهای و سیاسی، نشان میدهند که مسیر رسیدن به توافق دائم با ایران و آتشبس غزه پر از موانع جدی است.
بنابراین، همچنان این پرسش محوری مطرح است: آیا ترامپ موفق به امضای «توافق دائم» با ایران و آتشبس غزه خواهد شد؟