آیا واقعاً ایران در مذاکرات غزه دخالت کرده؟ این پرسشی است که پس از اتهام جدید دونالد ترامپ علیه تهران، به صدر خبرهای بینالمللی بازگشته است.
دخالت ایران: اتهام یا واقعیت؟
در یک کنفرانس خبری غیرمنتظره، دونالد ترامپ مدعی شد که ایران «بهصورت مستقیم در مذاکرات غزه دخالت دارد» و حماس را از طریق کانالهای غیررسمی هدایت میکند. او گفت: «آیا واقعاً ایران در مذاکرات غزه دخالت کرده؟ هیچ شکی نداریم، آنها نخها را از پشت صحنه میکشند.»
این اتهام در حالی مطرح میشود که مذاکرات میان اسرائیل و حماس متوقف شده و میانجیگری مصر و قطر برای برقراری آتشبس انسانی ادامه دارد. گزارشهای اطلاعاتی آمریکا هنوز این ادعا را بهصورت قطعی تأیید یا رد نکردهاند، که این موضوع به گمانهزنیها درباره نقش تهران دامن زده است.
بر اساس منابع کاخ سفید، دولت بایدن با نگرانی به «افزایش نفوذ ایران» در منطقه نگاه میکند و نگران است که دخالت خارجی تلاشهای صلح را تضعیف کند. وزارت خارجه ایران اما اتهامات را قاطعانه رد کرده و اعلام کرده است که واشنگتن تنها به دنبال بهانهسازی برای شکست سیاستهای خود در منطقه است.
واکنشهای بینالمللی: دوگانگی و نگرانی عربی
اظهارات ترامپ واکنشهای متفاوتی را در سطح بینالمللی بهدنبال داشت. مقامات اسرائیلی از این سخنان استقبال کردند و گفتند که «ایران محرک اصلی خشونتهاست». وزیر خارجه اسرائیل در اظهاراتی گفت: «آیا واقعاً ایران در مذاکرات غزه دخالت کرده؟ ما مطمئنیم، و هر توافقی باید این موضوع را در نظر بگیرد.»
در سطح عربی، مصر و قطر از تشدید تنشها ابراز نگرانی کردند و تأکید نمودند که تمرکز باید روی برقراری آتشبس انسانی باقی بماند. یک مقام مصری به خبرگزاری رویترز گفت: «نمیتوان نقش ایران را نادیده گرفت، اما زمانبندی این اتهامات بسیار حساس است.»
سازمان ملل نیز از سیاسیسازی بحران هشدار داد و از همه طرفها خواست که بر حفاظت از غیرنظامیان تمرکز کنند. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل گفت: «ما نیاز به شواهد واضح داریم، نه اتهامات رسانهای که اعتماد طرفها را تضعیف میکند.»
ورای اتهام: تاکتیک انتخاباتی یا واقعیت امنیتی؟
برخی تحلیلگران معتقدند که زمانبندی این سخنان ترامپ میتواند با اهداف انتخاباتی داخلی در آمریکا مرتبط باشد. طرح پرسشی مانند «آیا واقعاً ایران در مذاکرات غزه دخالت کرده؟» روش او برای بازگرداندن خود به تیتر رسانههاست.
اما دیدگاه دیگر این است که این اظهارات نشانه نگرانی واقعی محافل تصمیمگیر آمریکاست. تمارا کوفمن، پژوهشگر مؤسسه کارنگی، گفت: «حتی اگر ایران بهطور مستقیم به حماس دستور ندهد، حضور سیاسی و رسانهایاش در غزه واقعی است و نمیتوان آن را نادیده گرفت.»
در ایران، خبرگزاری تسنیم در واکنشی طنزآمیز نوشت: «آیا واقعاً ایران در مذاکرات غزه دخالت کرده؟ آنها حتی از سایه جمهوری اسلامی هم میترسند.»
مطالعه بيشتر : شاه ارتش و ملت را از مونیخ گرامی داشت؛ لحظهای از ادای احترام در قلب اروپا
جمعبندی
بهنظر میرسد که پرسش اصلی، آیا واقعاً ایران در مذاکرات غزه دخالت کرده؟، در هفتههای آینده همچنان محل بحث و جدل باشد. چه این اتهام بر پایه اطلاعات دقیق باشد یا بخشی از بازی سیاسی ترامپ، این ادعا بحث جدیدی درباره تأثیر بازیگران منطقهای بر سرنوشت فلسطین به راه انداخته است.
در حالی که تلاشهای دیپلماتیک برای پایان دادن به خونریزی ادامه دارد، موج تازهای از اتهامات، تکذیبهها و تنشها آغاز شده که نشان میدهد راه رسیدن به صلح در غزه همچنان با موانع داخلی و خارجی فراوانی روبهروست.