در شرایط کنونی، افزایش خشونت و بزهکاری در جامعه ایران به وضوح مشاهده می‌شود. این وضعیت به‌ویژه در زمان‌هایی که تورم به شکل صعودی در حال افزایش است و فقر و محرومیت به شدت در حال گسترش می‌باشد، به چشم می‌آید. به گفته سعید معیدفر، جامعه‌شناس، ضعف جامعه و ناکارآمدی دولت‌ها ریشه مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که به شکل مستقیم بر افزایش آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری تأثیر می‌گذارد.
حاشیه‌نشینی و افزایش جرم
یکی از عوامل اصلی در بروز افزایش جرم و خشونت در جامعه، حاشیه‌نشینی است. جمعیت حاشیه‌نشین در ایران به سرعت در حال افزایش است و به‌ویژه در شهرهایی مانند مشهد، یک سوم جمعیت آن به حاشیه‌نشینی اختصاص دارد. این وضعیت موجب می‌شود که افراد در شرایط بی‌ثباتی زندگی کنند و از قواعد اجتماعی دور شوند. سعید معیدفر تأکید می‌کند که در این مناطق، فرهنگ‌های خاص با قواعد و هنجارهای جداگانه شکل می‌گیرد که به‌راحتی می‌تواند به گروه‌های گانگستری منجر شود.
تأثیر فقر و بیکاری در افزایش خشونت
پدیده‌های فقر و بیکاری نیز به شدت بر روی افزایش خشونت و بزهکاری تأثیر دارند. به گفته فرشاد مومنی، اقتصاددان، ۲۵ درصد از جمعیت کشور در حاشیه‌نشینی به سر می‌برند و این نشان‌دهنده شرایط بحرانی اقتصادی است. در این شرایط، افراد به دلیل عدم تأمین نیازهای اولیه خود، ممکن است به اعمال خشونت و بزهکاری روی بیاورند. معیدفر می‌گوید: «فقر فرهنگی و اقتصادی، مهم‌ترین عامل بازتولید گروه‌های بزهکار است.
خشونت‌های خانگی
افزایش خشونت در خانواده‌ها نیز به عنوان یکی از پیامدهای مشکلات اقتصادی و اجتماعی قابل مشاهده است. گزارش‌های اخیر از قتل‌های خانوادگی، آزار و اذیت کودکان و مواردی از این قبیل، نشان‌دهنده بحرانی است که خانواده‌ها در آن گرفتار هستند. در این وضعیت، وقتی نیازهای اساسی افراد تحت فشار قرار می‌گیرد، دچار تزلزل‌های روحی و روانی می‌شوند و این خود می‌تواند به خشونت‌های شدید منجر شود.
این بحران اجتماعی و اقتصادی نیازمند توجه جدی از سوی مسئولان و برنامه‌ریزی برای بهبود وضعیت معیشتی و اجتماعی مردم است. تنها در این صورت است که می‌توان به کاهش خشونت و بزهکاری در جامعه امیدوار بود.
