در روزهای گذشته، رسانه‌های داخلی ایران از وقوع یک عملیات اطلاعاتی گسترده در چند استان کشور خبر دادند. طبق بیانیه‌های رسمی منتشرشده توسط نهادهای امنیتی، چندین کارگاه غیرمجاز تولید پهپاد که با پشتیبانی فنی خارجی فعالیت می‌کردند، شناسایی و تعطیل شدند. این عملیات با استقبال رسانه‌های همسو و واکنش جدی منتقدان مواجه شد.
کشف کارگاه پهپاد در تهران؛ مرکز فرماندهی تحت‌پوشش آموزشی
در نخستین عملیات که در حومه جنوب‌شرقی تهران انجام شد، یک ساختمان سه‌طبقه در قالب آموزشگاه الکترونیک، به تولید قطعات دقیق پهپادی و انتقال سیگنال‌های ارتباطی اختصاص داشت. مقامات اطلاعاتی جمهوری اسلامی اعلام کردند که در این محل تجهیزات ارتباطی پیشرفته‌ای کشف شده که «مشکوک به استفاده اطلاعاتی خارجی» است.
مطابق اعلام رسمی، این مکان نه‌تنها محلی برای مونتاژ پهپادها بوده بلکه یک آزمایشگاه میدانی برای تست قابلیت‌های پارازیت‌افکنی و سیستم‌های رهگیری سیگنال نیز در آن راه‌اندازی شده بود. پس از توقیف این مرکز، رسانه‌هایی مانند فارس‌نیوز، العربیه و جروزالم‌پست تحلیل‌هایی منتشر کردند که در آن تأکید شده این اقدامات، احتمالاً بخشی از پروژه‌های نفوذ سازمان‌یافته‌ی خارجی در زیرساخت نظامی ایران بوده‌اند.
ايران از توقیف کارگاه‌های پهپادسازی متخاصم خبر داد؛ گسترش عملیات در البرز، اصفهان و سیستان
در ادامه این سلسله عملیات، واحدهای امنیتی اقدام به بازرسی و توقیف چندین کارگاه دیگر در استان‌های البرز، اصفهان و سیستان و بلوچستان کردند. به گزارش صداوسیما، در این مکان‌ها مجموعه‌هایی با ظاهر شرکت‌های قطعه‌سازی یا تحقیقاتی فعالیت می‌کردند، اما در عمل به طراحی و ساخت بدنه و موتورهای پهپاد مشغول بودند.
ايران از توقیف کارگاه‌های پهپادسازی متخاصم خبر داد، اما آنچه نگران‌کننده‌تر از کشف این کارگاه‌هاست، مسیر تأمین قطعات حساس از خارج کشور است. گزارش‌هایی از انتقال فناوری از کشورهای گرجستان، ارمنستان، ترکیه و حتی چین منتشر شده که گویای ناکارآمدی تحریم‌های موجود و ضعف کنترل مرزهای تکنولوژیکی است.
در گزارش شبکه الجزیره آمده: «این کارگاه‌ها تنها بخشی از اکوسیستم ساخت پهپادهای نیابتی ایران بوده‌اند، اما حالا مشخص شده که همان‌قدر که جمهوری اسلامی پهپاد صادر می‌کند، به همان میزان زیرساخت‌هایش در معرض نفوذ امنیتی است.»
مطالعه بيشتر : افشاگری جدی: آیا حملات آمریکا و اسرائیل به ایران آغاز شده است؟
بازتاب جهانی توقیف کارگاه‌ها؛ ضعف داخلی یا موفقیت اطلاعاتی؟
در حالی که رسانه‌های ایران تلاش کردند عملیات را یک پیروزی بزرگ اطلاعاتی جلوه دهند، کارشناسان خارجی از زاویه‌ای دیگر به ماجرا نگاه کردند. روزنامه نیویورک‌تایمز در تحلیلی نوشت: «اگر ايران از توقیف کارگاه‌های پهپادسازی متخاصم خبر داد، باید پرسید چرا این کارگاه‌ها تا این حد گسترده و بدون نظارت در خاک ایران رشد کرده‌اند؟»
از سوی دیگر، اندیشکده‌های امنیتی در اروپا و اسرائیل معتقدند که این عملیات‌ها نشانه‌ای از کشف جزئی از شبکه‌ای بزرگ‌تر است که سال‌ها در ایران فعال بوده است. برخی گمانه‌زنی‌ها حتی این توقیف‌ها را به حملات سایبری اخیر اسرائیل به زیرساخت‌های دفاعی ایران مرتبط دانستند.
این موضوع همچنین در سطح شورای امنیت سازمان ملل نیز مطرح شده و احتمال تحریم‌های هدفمندتر علیه زنجیره تامین تکنولوژی پهپادی ایران در دستور کار قرار گرفته است.
