در پی افزایش تنشها میان هند و پاکستان، سازمان ملل متحد از دو کشور خواست تا «بیشترین خویشتنداری» را نشان دهند. درگیریهای اخیر در منطقه کشمیر، شامل تبادل آتش، اخراج دیپلماتها و بستن مرزها، بار دیگر افکار عمومی جهان را به سوی این بحران دیرینه جلب کرده است. اما چرا بحران کشمیر همچنان ادامه دارد و چه پیامدهایی برای آینده روابط هند و پاکستان خواهد داشت؟
تبادل آتش در کشمیر: دور باطل خشونت
روز جمعه، مقامات دو سوی خط کنترل در کشمیر گزارش دادند که در منطقه «لیپا ولی»، تبادل آتش بین نیروهای هندی و پاکستانی صورت گرفته است. به گفته سید اشفق جیلانی، مقام مسئول در کشمیر تحت کنترل پاکستان، این درگیریها تلفات غیرنظامی نداشت و زندگی روزمره مردم ادامه دارد. در مقابل، ارتش هند با تأیید درگیریها اعلام کرد که حمله از سوی پاکستان آغاز شده و با «واکنشی قاطع» پاسخ داده شده است. در چنین شرایطی، نگرانیها از تبدیل شدن این درگیریها به یک بحران تمامعیار افزایش یافته است.
سیاستهای متقابل: اخراج دیپلماتها و تهدید به اقدام نظامی
با شدت گرفتن تنشها، دولت هند روز پنجشنبه از تمام شهروندان پاکستانی خواست خاک هند را تا پایان آوریل ترک کنند. این تصمیم در پی حملهای خونین به یک منطقه توریستی در کشمیر اتخاذ شد که ۲۶ کشته برجای گذاشت. دهلینو مسئولیت این حمله را به طور مستقیم متوجه اسلامآباد دانست. در پاسخ، پاکستان هشدار داد که هرگونه تهدید علیه حاکمیت این کشور با «اقدامات قاطع» روبرو خواهد شد و بستن احتمالی رود سند از سوی هند را «اقدام جنگی» تلقی خواهد کرد.
چشمانداز بحران: آیا راهکاری برای «هند و پاکستان» وجود دارد؟
با توجه به سوابق پرتنش هند و پاکستان در موضوع کشمیر، کارشناسان نسبت به احتمال حلوفصل سریع این بحران خوشبین نیستند. باوجود فشارهای بینالمللی به ویژه از سوی سازمان ملل برای کاهش تنشها، نبود اعتماد دوجانبه و تنوع گروههای شبهنظامی در منطقه مانع بزرگی بر سر راه صلح است. تا زمانی که دو کشور نتوانند چارچوبی عملی برای مذاکره و همکاری پایدار بیابند، به نظر میرسد که بحران کشمیر همچنان عامل اصلی بیثباتی در روابط هند و پاکستان باقی خواهد ماند.