اظهارات اخیر دونالد ترامپ درباره احتمال توافق با ایران بدون نیاز به اقدامات نظامی، تحولی مهم در لحن سیاست خارجی آمریکا محسوب می‌شود. او در اظهارات خود به خبرنگاران گفت که روند گفتگوها با تهران «خیلی خوب پیش می‌رود» و تصور می‌کند «قبل از اینکه بمبارانی آغاز شود به توافقی خواهیم رسید» . به‌علاوه ترامپ با تکرار مواضع پیشینش گفته است: «انتظار می‌رود خیلی زود به یک توافق دست پیدا کنیم» . این سخنان در حالی مطرح شده است که فضای امنیتی منطقه پس از وقوع یک حادثه انفجاری دلخراش در یکی از بنادر مهم جنوب کشور متشنج است .
روند مذاکرات و اظهارات ترامپ درباره توافق با ایران
ترامپ بارها اعلام کرده که موضعش نسبت به ایران تغییر کرده و اکنون به نتایج مذاکرات خوش‌بین است. او در جمع خبرنگاران گفت: «فکر می‌کنم توافقی حاصل خواهد شد… ما بدون نیاز به بمباران به توافقی خواهیم رسید» . همچنین مدعی شده است که «بدون بمباران، توافقی خواهیم داشت» و تاکید کرده که می‌خواهد «پرونده ایران را ببندد» . این اظهارات نشان می‌دهد که ترامپ تلاش می‌کند تصویر قاطعانه‌ای از خود ارائه دهد که هم روند مذاکره را مثبت جلوه می‌دهد و هم در صورت شکست توافق، تهدید به اقدام نظامی می‌کند. از نگاه او، هدف اصلی مذاکرات، رسیدن به توافق با ایران بدون مداخله نظامی است؛ به همین خاطر تمام تلاشش را معطوف این کرده است که با گفت‌وگو و فشار حداقلی، پرونده هسته‌ای ایران را در مسیر مورد نظر خود ببندد.
تحولات امنیتی منطقه
در فضای امنیتی کنونی، تحولات اخیر منطقه تاثیر مستقیمی بر مذاکرات دارد. برای نمونه، نخست‌وزیر اسرائیل در سخنرانی خود تاکید کرده تنها توافقی قابل قبول است که منجر به «برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران» شود . چنین مواضعی نشان می‌دهد که حتی با پیشرفت مذاکرات میان تهران و واشینگتن، فشار و شروط منطقه‌ای بر سر راه توافق باقی است. علاوه بر این، وقوع یک حادثه انفجاری دلخراش در بندری استراتژیک در جنوب کشور که موجب ابراز همدردی و نگرانی مقامات شد ، فضای امنیتی را ملتهب‌تر کرده است. به همین جهت، حتی مفهوم «توافق با ایران» نیز با ابهام‌های جدیدی مواجه شده و تحلیلگران نسبت به تاثیر شرایط امنیتی بر روند مذاکرات هشدار می‌دهند.
چالش‌ها و چشم‌اندازهای پیش‌رو
با وجود اظهارات خوش‌بینانه ترامپ، دستیابی به نتیجه پایدار در مذاکرات هنوز با چالش‌های فراوانی مواجه است. از یک سو، مسائلی چون رفع تحریم‌ها و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران روی میز مذاکرات است و دو طرف هنوز درباره جزئیات اختلاف نظر دارند. از سوی دیگر، وضعیت فعلی منطقه و شکاف اعتماد دو طرف، هرگونه تعهد نهایی را پیچیده‌تر می‌کند. ترامپ به هر دو جنبه دیپلماسی و تهدید توجه دارد؛ او صراحتاً اعلام کرده آماده حل مسئله هسته‌ای از طریق گفت‌وگو است، اما همزمان گزینه نظامی را هم دور از دسترس ندانسته است . در این شرایط نامشخص، تنها زمان مشخص خواهد کرد که آیا فرایند مذاکرات می‌تواند با حفظ آرامش نسبی، طرفین را به یک راه‌حل دائمی برساند یا خیر.
در پایان، این پرسش کلیدی مطرح می‌شود: با توجه به پیچیدگی‌های موجود و فضای امنیتی پرتنش، آیا مذاکره‌کنندگان خواهند توانست به راه حلی دست یابند که نیازهای هر دو طرف را برآورده کند و پرونده هسته‌ای ایران را به‌طور پایدار ببندد؟ این سوال باز است و آینده مذاکرات، پاسخ آن را روشن خواهد کرد.
