نگرانیها درباره حمله مجدد اسرائیل به ایران در حال افزایش است؛ تنشی که میتواند منطقه را وارد جنگی تمامعیار و بیثباتی گسترده کند.
ریشههای درگیری: چهار دهه دشمنی و درگیری غیرمستقیم
از زمان انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹، روابط تهران و تلآویو بهطور کامل قطع شده و در مسیری خصمانه پیش رفتهاند. ایران، اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد و از نابودی آن بهعنوان سیاست رسمی یاد میکند، در حالی که حمایت از گروههایی مانند حماس و حزبالله باعث تعمیق این دشمنی شده است.
این دشمنی تنها در سطح سیاسی باقی نمانده، بلکه به درگیریهای غیرمستقیم در سوریه و دیگر نقاط منطقه کشیده شده است. اسرائیل بارها مواضع سپاه پاسداران را در خاک سوریه هدف قرار داده، و در مقابل، ایران وعده “پاسخ در زمان مناسب” را داده، اما وارد جنگی مستقیم نشده است.
با این حال، حملات اخیر اسرائیل به تأسیسات هستهای و نظامی ایران، پرسشی جدی را مطرح کرده است: آیا زمان حمله مجدد اسرائیل به ایران فرارسیده و شاهد برخوردی مستقیم خواهیم بود؟
دلایل احتمالی حمله: از هستهای تا نفوذ منطقهای
عوامل متعددی وجود دارد که ممکن است اسرائیل را به سوی حمله مجدد اسرائیل به ایران در آینده نزدیک سوق دهد. نخست، برنامه هستهای ایران که طبق گزارشهای غربی به مرحلهای رسیده که امکان ساخت بمب هستهای وجود دارد، خط قرمزی برای اسرائیل تلقی میشود.
دوم، توسعه نفوذ ایران از طریق گروههای نیابتی در لبنان، غزه، عراق و سوریه است. اسرائیل این نفوذ را تهدیدی حیاتی میداند و احتمالاً برای مهار آن، حملات پیشدستانه را در دستور کار دارد.
سومین دلیل، تحولات ژئوپولیتیکی جدید است. دولت نتانیاهو در پی آن است که جایگاه اسرائیل را در منطقه تقویت کرده و به مخالفان داخلی و خارجی نشان دهد که همچنان قدرتمندترین بازیگر منطقه است.
سناریوهای پاسخ ایران به حمله مجدد اسرائیل به ایران
اگر حمله مجدد اسرائیل به ایران صورت گیرد، پاسخ ایران میتواند بهصورت مستقیم یا از طریق نیروهای نیابتی باشد. ایران ممکن است با موشکهای بالستیک از خاک خود به اسرائیل حمله کند یا از نیروهایی چون حزبالله، حماس و گروههای شبهنظامی در عراق برای انجام حملات تلافیجویانه بهره گیرد.
در این صورت، منطقه ممکن است بهسرعت وارد جنگی چندجانبه شود. ایالات متحده اعلام کرده “تمایلی به گسترش درگیری ندارد”، اما همچنان از اسرائیل حمایت میکند و این حمایت میتواند شعلههای جنگ را بیشتر کند.
کشورهای اروپایی چون آلمان و فرانسه خواهان خویشتنداری شدهاند. با این حال، حمله احتمالی، بیثباتی شدید اقتصادی را بههمراه خواهد داشت؛ از جمله افزایش قیمت نفت، سقوط بازارها، و ایجاد بحرانهای انسانی گسترده.
در صورت آغاز حمله مجدد اسرائیل به ایران، نهتنها معادلات نظامی منطقه دگرگون میشود، بلکه فرصت هرگونه مذاکره و راهحل سیاسی نیز به تعویق میافتد.
مطالعه بيشتر : بارسلونا افسی سئول را در هم کوبید و سلطه آسیایی خود را به نمایش گذاشت
جمعبندی:
خاورمیانه در آستانه مرحلهای خطرناک قرار دارد؛ جایی که ممکن است اسرائیل به سمت درگیریای برود که بازگشتی نداشته باشد. در غیاب گفتوگوی سیاسی و با پیچیدگی موازنه قوا، بهنظر میرسد حمله مجدد اسرائیل به ایران میتواند نقطه عطفی برای آینده نظم منطقهای باشد.