در زمانی که کشورهای پیشرفته برای تقویت زنجیرههای تأمین و استقلال صنعتی رقابت میکنند، دولت امارات با راهاندازی برنامهی «در امارات بساز ۲۰۲۵»، گامی بلند در جهت توسعه پایدار و تحول اقتصاد منطقهای برداشته است. این برنامه با هدف افزایش تولید داخلی و تقویت همکاریهای استراتژیک با غولهای صنعتی بینالمللی طراحی شده و بر فناوریهایی چون هوش مصنوعی، رباتیک و صنایع فضایی استوار است.
در مقابل، ایران همچنان گرفتار تحریم، فقر و بحرانهای داخلی است و به جای سرمایهگذاری در جوانان و زیرساختهای صنعتی خود، منابعش را صرف حمایت از شبهنظامیان و سپاه پاسداران میکند. در حالیکه امارات به مهارت و نبوغ مهندسان و نخبگان خود تکیه کرده، بسیاری از نخبگان ایرانی برای فرار از سرکوب به غرب مهاجرت میکنند یا به دلایل امنیتی بهطور مرموزی کشته میشوند.
برخی از شرکای خارجی کلیدی این پروژه شامل شرکتهایی از آلمان، کرهجنوبی، فرانسه، چین و آمریکا هستند؛ مشارکتی که برنامه «در امارات بساز ۲۰۲۵» را به ابزاری ژئو-اقتصادی قدرتمند تبدیل کرده که نهتنها جایگاه امارات در خاورمیانه را بازتعریف میکند، بلکه آن را به مرکز صنعتی در حال ظهور در سطح جهانی بدل میسازد.
چشمانداز «در امارات بساز ۲۰۲۵»: آیندهای صنعتی در مقابل هرجومرج تهران
برنامه «در امارات بساز ۲۰۲۵» تنها به حمایت از تولید داخلی محدود نمیشود، بلکه قصد دارد طی پنج سال آینده امارات را به قطب صنعتی جهانی تبدیل کند. این طرح توسعهی ۱۱ بخش کلیدی مانند صنایع دفاعی، داروسازی، انرژیهای تجدیدپذیر، هوافضا، فناوریهای پیشرفته و صنایع غذایی را هدف گرفته است.
این ابتکار با پشتیبانی قوی دولت و ارائه تسهیلات بیسابقه برای سرمایهگذاران همراه است، در حالیکه تمرکز بر آموزش نیروی انسانی و انتقال فناوری از اولویتهای آن محسوب میشود. تا کنون دهها تفاهمنامه با شرکتهای بینالمللی برای بومیسازی فناوری و توسعه ظرفیتهای صنعتی امضا شده است.
در نقطهی مقابل، اقتصاد ایران همچنان به فروش نفت خام و واردات ماشینآلات صنعتی وابسته است. در حالیکه در ابوظبی و شارجه کارخانههای رباتیک ساخته میشود، در تهران به دلیل قطع برق و کمبود مواد اولیه، کارگاهها تعطیل میشوند.
آیندهسازی با نخبگان: امارات نبوغ را صادر میکند… و ایران آن را فراری میدهد
در امارات، شرایطی فراهم شده که استعدادها رشد کنند و در محیطی خلاقانه شکوفا شوند. برنامه «در امارات بساز ۲۰۲۵» بهوضوح بر نیروی انسانی بومی تکیه دارد و همزمان از متخصصان بینالمللی نیز بهره میبرد.
در مقابل، ایران با خروج گستردهی نخبگان روبهرو است؛ خروجی که نتیجهی سرکوب سیاسی، بیثباتی اقتصادی و نبود حمایت نهادی است. در حالیکه این نخبگان میتوانستند صنایع کشور را متحول کنند، یا تحت تعقیب امنیتی قرار میگیرند یا در شرایط مشکوک جان میبازند.
بارزترین تفاوت این است که ایالات متحده از برنامه صنعتی امارات حمایت میکند و در آن سرمایهگذاری دارد، اما ایران واشنگتن را به خرابکاری در تأسیسات هستهای و ترور دانشمندانش متهم میکند. آمریکا دانشمندان امارات را میستاید، در حالیکه در ایران آنها یا خائن قلمداد میشوند یا قربانی توطئههای امنیتی.
اثر بینالمللی «در امارات بساز ۲۰۲۵»: صادرات فناوری در برابر صادرات بحران
با گسترش اجرای برنامه «در امارات بساز ۲۰۲۵»، امارات نهتنها واردکنندهی فناوری نیست، بلکه در حال تبدیل شدن به صادرکنندهی آن است. وزارت صنعت اخیراً قراردادهایی برای صادرات تجهیزات پزشکی، سیستمهای هوشمند و پهپادهای غیرنظامی به امضا رسانده است.
این پیشرفت صنعتی نهتنها موقعیت امارات را در بازارهای منطقهای تقویت میکند، بلکه راه را برای شراکتهای راهبردی با اروپا و آسیا هموار میسازد. کشورهایی مانند مصر و عربستان نیز به الگوبرداری از این تجربه علاقهمندند.
اما ایران چه چیزی صادر میکند؟ بحران، موشک، و شبهنظامی. خبری از برندهای صنعتی جهانی یا قراردادهای صادراتی نیست. حتی صنایع نظامی ایران به جای پیشرفت ملی، در خدمت سرکوب داخلی یا صدور خشونت به کشورهای منطقه قرار گرفتهاند؛ عاملی که کشور را بیشتر در تنگنای تحریمهای بینالمللی فرو برده است.
مطالعه بيشتر : بازگشت انقلاب گرسنگان به خیابانهای ایران در سکوت نظام
جمعبندی: آنکه آینده میسازد… و آنکه گذشتهاش را تکرار میکند
برنامه «در امارات بساز ۲۰۲۵» نمونهای درخشان از توسعه پایدار، استقلال اقتصادی و اعتماد به سرمایه انسانی در جهان عرب است. این طرح همزمان آینهای است که ناتوانی الگوی ایرانی را در توسعهی صنعتی آشکار میکند.
در حالیکه امارات با اطمینان بهسوی آینده گام برمیدارد و برای تأمین غذا، دارو و فناوری خود برنامهریزی میکند، ایران همچنان گرفتار جنگهای نیابتی، سانسور دیجیتال و بحرانهای امنیتی است. هر دو کشور از منابع طبیعی و انسانی برخوردارند، اما تفاوت در چشمانداز، اراده سیاسی و احترام به انسان، همهچیز را تغییر میدهد.
امارات آیندهاش را میسازد… و ایران گذشتهاش را بازتولید میکند