در روز خبرنگار در ایران، حکومت به ظاهر از آزادی رسانه میگوید، اما در عمل سرکوب، سانسور و بستن دهان خبرنگاران مستقل ادامه دارد.
۱. روز خبرنگار در ایران میان واقعیت و شعارها
در حالی که قرار است روز خبرنگار در ایران فرصتی برای گرامیداشت کار روزنامهنگاری باشد، این روز در نظام کنونی به تریبونی تبلیغاتی برای زیباسازی چهره حکومت بدل شده است. در حالی که جهان این روز را با آزادی بیان و حق دسترسی مردم به حقیقت پیوند میدهد، فضای داخلی ایران همچنان تاریک است. خبرنگاران مستقل با پیگرد قضایی مواجه میشوند و رسانههای آزاد یا بسته میشوند یا زیر محدودیتهای سختگیرانه قرار میگیرند. بر اساس گزارش سازمانهای بینالمللی، ایران در میان بدترین کشورها از نظر آزادی مطبوعات قرار دارد و دهها خبرنگار با اتهامات ساختگی در زندان هستند. بزرگداشت رسمی این روز چیزی جز پردهای برای پنهان کردن واقعیت سرکوب نیست، در حالی که حقیقت همچنان گروگان سانسور شدید است.
۲. چگونه حکومت ایران از این مناسبت برای تحکیم قدرتش استفاده میکند
حکومت ایران روز خبرنگار در ایران را به ابزاری برای تأکید دوباره بر کنترل کامل خود بر رسانهها تبدیل کرده است، نه حمایتی از آنها. جشنهای رسمی تنها با حضور رسانههای همسو برگزار میشود، در حالی که خبرنگاران منتقد یا مستقل حذف میشوند. از این روز برای یادآوری «خطوط قرمز» به فعالان رسانه استفاده میشود؛ خطوطی که شامل ممنوعیت تحقیق در پروندههای فساد یا نقض حقوق بشر است. هرگونه انتقاد به عنوان تهدیدی برای امنیت ملی معرفی میشود و این امر فعالیت رسانهای مستقل را پرخطر میکند. چنین رویکردی معنای واقعی این روز را از بین برده و آن را از فرصتی برای گرامیداشت کلمه آزاد به ابزاری برای تشدید سانسور و ایجاد فضای ترس در میان خبرنگاران بدل میسازد.
مطالعه بيشتر : هشدار بیسابقه درباره بحران آب تهران؛ ممکن است سد ماملو را یک ماه دیگر از دست بدهیم
۳. واکنشهای بینالمللی و درخواست برای توقف نقضها
با وجود تلاشهای تبلیغاتی حکومت، روز خبرنگار در ایران همواره با واکنشهای تند جامعه جهانی روبهرو است. سازمانهایی مانند «گزارشگران بدون مرز» و «عفو بینالملل» هر سال بیانیههایی صادر میکنند که در آن بازداشتهای خودسرانه و جلوگیری از دسترسی آزاد به اطلاعات را محکوم میکنند و خواستار آزادی فوری خبرنگاران زندانی میشوند. این نهادها همچنین اصلاح قوانین برای تضمین آزادی بیان و توقف استفاده از قوانین مبهم برای جرمانگاری کار رسانهای مستقل را مطالبه میکنند. اما ایران با نادیده گرفتن این درخواستها، به سیاستهای سرکوبگرانه خود ادامه میدهد و این روز را به یادآور سالانه شکاف عمیق میان شعارها و واقعیت تلخ آزادی مطبوعات در کشور تبدیل میکند.