سیاستهای دولت جمهوری اسلامی ایران در سالهای زمینه واردات سموم کشاورزی با چالشهای جدی روبرو بوده است. مدیرکل دفتر آفتکشهای سازمان حفظ نباتات، “حمید یدایی”، اعلام کرده است که کل سموم وارداتی کشور از ارز توافقی تأمین میشود و دیگر ارز ترجیحی به واردات این محصول اختصاص نمییابد. این تصمیم به وضوح تأثیر منفی بر کشاورزان و تولیدکنندگان دارد و نگرانیهای زیادی را در این حوزه ایجاد کرده است.
چالشهای تأمین سموم کشاورزی
با توجه به اینکه ۹۰ تا ۹۵ درصد سموم کشاورزی ایران از “هند” و “چین” تأمین میشود، هر گونه تغییر در سیاستهای ارزی میتواند به افزایش قیمتها و کاهش دسترسی کشاورزان به این مواد منجر شود. در حال حاضر، کشاورزان برای تهیه هر لیتر سموم باید ۴۰۰ هزار تومان پرداخت کنند، در حالی که این قبلاً ۱۰۰ تومان بود. این افزایش قیمت نه تنها بار مالی سنگینی بر دوش کشاورزان میگذارد، بلکه توانایی آنها برای انتخاب سموم مناسب و باکیفیت را کاهش میدهد.
نظارت و کنترل کیفیت
مدیرکل دفتر آفتکشهای سازمان حفظ نباتات در خصوص کیفیت سموم نیز هشدار داده و از عدم کارایی برخی سموم خبر داده است. در سال ۱۴۰۰، بیش از ۲۴ تن سموم تاریخ گذشته امحا شد و این موضوع نشاندهنده ضعف سیستم نظارتی بر کیفیت سموم است. با توجه به اینکه کشاورزان باید زمان استفاده از سموم را رعایت کنند و از سمپاشهای باکیفیت استفاده نمایند، عدم رعایت این موارد میتواند منجر به مقاوم شدن آفات شود.
تأثیر سموم کشاورزی بر سلامت محیط زیست
استفاده نادرست از سموم کشاورزی نه تنها بر سلامت محصولات کشاورزی تأثیر میگذارد، بلکه میتواند به محیط زیست آسیب برساند. با توجه به اینکه بسیاری از این سموم حاوی مواد شیمیایی خطرناک هستند، استفاده بیش از حد و غیر اصولی از آنها میتواند به آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی منجر شود. این آلودگی نه تنها بر تنوع زیستی تأثیر منفی میگذارد، بلکه سلامت انسانها را نیز در معرض خطر قرار میدهد. بنابراین، ضروری است که کشاورزان به استفاده بهینه و متعادل از سموم کشاورزی توجه کنند و از روشهای پایدار برای کنترل آفات بهرهبرند.
سیاستهای جدید دولت در زمینه واردات سموم کشاورزی بهوضوح به ضرر کشاورزان تمام میشود. این تصمیمات نه تنها هزینههای تولید را افزایش میدهد، بلکه بر کیفیت و کارایی سموم نیز تأثیر منفی میگذارد. بهنظر میرسد که دولت باید به دنبال راهکارهای بهتری برای حمایت از کشاورزان باشد، بهخصوص در شرایط اقتصادی کنونی.