عملیات زیبایی در ایران به پدیدهای جهانی بدل شده، اما پشت استقبال گسترده، خطرات پزشکی و جدل اجتماعی آینده این صنعت را زیر سؤال برده است.
وسواس نسبت به عملیات زیبایی در ایران
در دو دهه اخیر، عملیات زیبایی در ایران به نوعی «برند ملی» تبدیل شده است. کلینیکهای متعدد در تهران، مشهد و شیراز هر روز پذیرای دهها بیمار هستند که به دنبال بینی کوچکتر، صورت کشیدهتر یا اندامی تراشیده میآیند. ایران حتی به «پایتخت جراحی بینی جهان» شهرت یافته است. اما در کنار مراکز معتبر با جراحان باتجربه، رشد کلینیکهای غیرمجاز نیز بُعد تاریکی ایجاد کرده که پر از عوارض پزشکی و نتایج غیرقابل پیشبینی است.
خطرات پزشکی که بیماران را تهدید میکند
بسیاری از افراد نادیده میگیرند که موفقیت عملیات زیبایی در ایران همیشه تضمینشده نیست. گزارشهای پزشکی مواردی از شکست را نشان میدهند که گاهی به تغییر شکل دائمی یا عفونتهای خطرناک منجر شده است. جدیترین خطرات شامل آلودگی در اتاقهای عمل غیراستریل، مشکلات بیهوشی و خونریزی پس از عمل است. بیماران خارجی زیادی در دام «پکیجهای ارزان» افتادند و در نهایت با آسیبهای جسمی و روانی به کشور خود بازگشتند. به همین دلیل، انجمنهای پزشکی عربی و بینالمللی هشدار میدهند که تنها بر قیمت تمرکز نشود و باید حتماً اعتبار پزشک و مرکز بررسی شود.
کشورهایی که بیشترین بیمارانشان برای زیبایی به ایران میآیند
جذابیت عملیات زیبایی در ایران فقط محدود به داخل کشور نیست. تعداد زیادی از بیماران از کشورهای خلیج فارس، بهویژه عراق، کویت و امارات، به دلیل نزدیکی جغرافیایی و اشتراکات فرهنگی راهی ایران میشوند. همچنین بیماران لبنانی و سوری به دنبال هزینه کمتر و کیفیت قابل قبول هستند. از آسیای مرکزی نیز مراجعاتی از آذربایجان و افغانستان وجود دارد، زیرا بسیاری ایران را گزینهای نزدیکتر و ارزانتر نسبت به ترکیه یا اروپا میدانند. حتی برخی بیماران از اروپای شرقی نیز پس از مشاهده تصاویر «قبل و بعد» در شبکههای اجتماعی، تهران و مشهد را برای جراحی زیبایی انتخاب کردهاند.
مطالعه بيشتر : مهاجرت از ایران: روایت زخمی باز از زبان ایرانیان در تبعید
جدل اجتماعی و رسانهای پیرامون زیبایی
این پدیده در خود ایران هم واکنشهای گستردهای برانگیخته است. بسیاری معتقدند وسواس نسبت به ظاهر، نشانهای از بحران اعتمادبهنفس یا تقلید کورکورانه از ستارگان سینما و سلبریتیهاست. رسانههای ایرانی بارها داستانهای شوکهکننده از جراحیهای ناموفق را بازتاب دادهاند که بهجای تغییر مثبت، چهرههای تخریبشده برجا گذاشتهاند. برخی روحانیون نیز این گرایش را نقد کرده و آن را بخشی از «فرهنگ ظاهرگرایی» دانستهاند، در حالی که دیگران از آزادی فردی در تغییر ظاهر دفاع میکنند. پرسش اساسی این است: آیا عملیات زیبایی در ایران ارزش پذیرش این خطرات را دارد برای تصویری که شاید دوام چندانی نداشته باشد؟