فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران بار دیگر به یکی از موضوعات داغ در سیاست‌های خارجی ایالات متحده تبدیل شده است. با توجه به اظهارات اخیر داگ برگم، وزیر کشور آمریکا، و دیگر مقامات این کشور، به نظر می‌رسد که دولت ترامپ عزم خود را جزم کرده تا با استفاده از تمامی ابزارهای موجود، جمهوری اسلامی را تحت فشار قرار دهد.
رویکرد ترامپ: از مالی به نظامی
دولت ترامپ در دوران اول خود نیز سیاست فشار حداکثری را به کار گرفت و اکنون به نظر می‌رسد که این رویکرد در حال بازگشت است. برگم در همایش بزرگ محافظه‌کاران آمریکا (سیپک) تاکید کرد که هدف اصلی این سیاست، به زانو درآوردن آیت‌الله‌ها و نظام حاکم بر ایران است، نه مردم این کشور. این جداسازی بین حکومت و مردم، یکی از استراتژی‌های کلیدی در سیاست‌های ایالات متحده به شمار می‌آید.
تهدیدات هسته‌ای: نگرانی‌های جهانی
برگم همچنین به تهدیدات ناشی از دسترسی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای اشاره کرد و گفت که چنین اتفاقی می‌تواند جهان را به شدت تغییر دهد. این نگرانی‌ها به ویژه با توجه به همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و عدم شفافیت در برنامه‌های هسته‌ای‌اش، تشدید شده است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اخیراً بیان کرده که تهران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، اما همکاری لازم را برای اثبات این ادعا انجام نمی‌دهد.
نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم
در کنار تهدیدات هسته‌ای، مقامات آمریکایی بارها به نقض حقوق بشر و حمایت جمهوری اسلامی از گروه‌های تروریستی در منطقه اشاره کرده‌اند. برگم در سخنان خود به افزایش درآمدهای نفتی ایران در دوران بایدن و هزینه‌کرد آن برای پشتیبانی از گروه‌های نیابتی اشاره کرد. این ادعاها نشان‌دهنده نگرانی‌های جدی درباره نفوذ ایران در خاورمیانه و تاثیر آن بر امنیت جهانی است.
انتقادات از رویکرد بایدن
وزیر کشور آمریکا همچنین به رویکرد دولت جو بایدن در قبال جمهوری اسلامی انتقاد کرد و تاکید داشت که درآمدهای نفتی ایران به تأمین مالی گروه‌های تروریستی اختصاص یافته است. این انتقادات نشان می‌دهد که سیاست‌های نرم‌افزاری و دیپلماتیک دولت بایدن نتوانسته‌اند به طور مؤثری مانع از فعالیت‌های غیرقانونی و تهدیدآمیز ایران شوند.
فشار حداکثری یا دیپلماسی؟
این سؤال مطرح می‌شود که آیا فشار حداکثری می‌تواند به تغییر رفتار جمهوری اسلامی منجر شود یا اینکه تنها به تشدید تنش‌ها و بحران‌ها خواهد انجامید؟ با توجه به اظهارات مقامات آمریکایی، به نظر می‌رسد که گزینه نظامی و فشار اقتصادی در دستور کار دولت ترامپ قرار دارد. اما آیا این سیاست‌ها می‌توانند به یک راه‌حل پایدار برای بحران‌های موجود منجر شوند؟ پاسخ به این سؤال نیازمند زمان و تحلیل‌های دقیق‌تری است.
