در پی اعتراضات ۱۴۰۱ در ایران، «پژمان سلطانی» به اعدام محکوم شده است. این حکم، بار دیگر توجه جامعه جهانی را به وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران جلب کرده و نگرانیهای جدی را در این زمینه به وجود آورده است.
روند دادرسی ناعادلانه پژمان سلطانی
دادگاه کیفری اطفال و نوجوانان در استان آذربایجان غربی، پژمان سلطانی را به اتهام «قتل عمد» به اعدام محکوم کرده است. این دادگاه در شرایطی برگزار شد که متهمین از حق داشتن وکیل مستقل محروم بودند و روند دادرسی بههیچوجه با معیارهای بینالمللی همخوانی نداشت.
اتهامات بیپایه و اساس
در کیفرخواست علیه پژمان سلطانی، اتهاماتی نظیر «بغی»، «محاربه»، «همکاری با دول متخاصم» و «قاچاق استارلینک» ذکر شده است. نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران، او را به «آمریت قتل» یک نیروی مرتبط با بسیج متهم کردهاند. این در حالی است که سلطانی و سایر متهمان، به دلیل کمک به مجروحان اعتراضات و تأمین دارو، به عنوان زندانیان سیاسی معرفی شدهاند.
اعترافات تحت شکنجه
بسیاری از نهادهای حقوق بشری اعلام کردهاند که اعترافات پژمان سلطانی و دیگر متهمان تحت فشار و شکنجههای جسمی و روانی اخذ شده است. این نوع اعترافات، یک تاکتیک شناختهشده در جمهوری اسلامی ایران است که برای بهدست آوردن اعترافات اجباری از زندانیان مورد استفاده قرار میگیرد.
عواقب بینالمللی و ضرورت اقدام
محکومیت پژمان سلطانی به اعدام تنها یکی از موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران است که نیازمند توجه و اقدام فوری جامعه جهانی است. این وضعیت نه تنها بر زندگی فردی سلطانی تأثیر میگذارد، بلکه همچنین میتواند پیامدهای گستردهتری برای جامعه مدنی و فعالان حقوق بشر در ایران به همراه داشته باشد. جامعه جهانی باید با حمایت از نهادهای حقوق بشری و فعالان سیاسی، بهویژه در شرایطی که بسیاری از زندانیان سیاسی به اعدام محکوم شدهاند، فشار بیشتری بر دولت ایران وارد کند. همچنین، بررسیهای مستقل و نظارتهای بینالمللی بر روند دادرسی و وضعیت حقوق بشر در ایران باید در اولویت قرار گیرد. اگر جامعه جهانی سکوت کند، این خطر وجود دارد که نقض حقوق بشر ادامه یابد و زندگی بسیاری دیگر از افراد به خطر بیفتد. بنابراین، اقدام فوری و مؤثر برای جلوگیری از اجرای احکام اعدام و حمایت از زندانیان سیاسی، یک ضرورت غیرقابل انکار است.
درخواست حمایت بینالمللی
نهادهای حقوق بشری و فعالان سیاسی خواستار اقدام فوری جامعه جهانی برای توقف اجرای حکم اعدام پژمان سلطانی و بررسی دوباره پروندههای او و دیگر بازداشتشدگان تحت نظارت نهادهای مستقل بینالمللی شدهاند. این وضعیت نشاندهنده یک بحران عمیق حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران است.
با توجه به این شرایط، نگرانیها در مورد وضعیت زندانیان سیاسی و اجرای احکام اعدام در ایران بیش از پیش افزایش یافته و لازم است که جامعه جهانی نسبت به این مسائل واکنش نشان دهد.