در ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۵، رسانه‌های ایران از مرگ فرمانده سپاه پاسداران “غیب‌پرور”، یکی از رهبران برجسته نظامی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، که سمت‌های ارشدی در سرویس امنیت داخلی و سازمان بسیج داشت، خبر دادند. مرگ او به عنوان نتیجه عوارض قدیمی ناشی از جراحت شیمیایی در طول جنگ دهه ۱۹۸۰ توصیف شد، اما زمان آن، در بحبوحه تشدید تنش‌های امنیتی اخیر در داخل ایران، توجه ناظران را به خود جلب کرده است، به ویژه با توجه به نقشی که او در مسائل امنیت داخلی و کنترل اجتماعی ایفا کرده است.
پیشینه مرد: از جبهه‌ها تا پرونده‌های امنیتی
- غیپرور در دهه ۱۹۶۰ در شیراز متولد شد. از دوران جوانی، او در فعالیت‌های مرتبط با انقلاب اسلامی شرکت داشت و به دلیل توزیع اعلامیه علیه رژیم شاه از مدرسه اخراج شد.
- او به طور فعال در جنگ ایران و عراق شرکت داشت و سمت‌های مختلفی را در «لشکر فجر ۱۹» که در مهندسی رزمی و هدایت ایدئولوژیک تخصص دارد، بر عهده داشت.
- پس از جنگ، او فرماندهی چندین واحد در سپاه پاسداران، از جمله «لشکر کربلا» را بر عهده داشت و بعداً، سرانجام فرماندهی سازمان بسیج (۲۰۱۵-۲۰۱۶)، بازوی بسیج سپاه پاسداران، را بر عهده گرفت که در سطح بین‌المللی به ایفای نقش در سرکوب اعتراضات داخلی متهم است.
مرگ «غب‌پرور»، فرمانده سپاه پاسداران، سوالاتی را در مورد نقش مردان سایه مطرح می‌کند.
- غیب‌پرور نقش محوری در پروژه‌های امنیتی با هدف تقویت نفوذ سپاه پاسداران در استان‌ها، به ویژه با بسیج بسیج در میان پایگاه‌های مردمی، به ویژه جوانان و دانشجویان، ایفا کرد.
- او در برنامه‌ریزی کنفرانس‌های بزرگ بسیج و مانورهای تبلیغاتی نظامی در داخل ایران شرکت داشت و چهره‌ای شناخته‌شده در میان محافظه‌کاران نزدیک به علی خامنه‌ای، رهبر ایران، بود.
- علیرغم ظاهر شدن او به عنوان یک «چهره محبوب» در رسانه‌های رسمی، وظایف اصلی او در پشت صحنه در سرویس‌های امنیتی انجام می‌شد. طبق گزارش‌های مستقل حقوق بشر، او نقش مهمی در سازماندهی واحدهای سرکوب تظاهرات پس از اعتراضات سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ ایفا کرد. این موضوع، سوالاتی را در مورد تداوم این ساختارهای امنیتی مطرح می‌کند.
روایت رسمی از «مرگ فرمانده سپاه پاسداران، غیب‌پرور» و جنجال رسانه‌ای
- مرگ غیب‌پرور در بیمارستانی در تهران اعلام شد و رسانه‌های رسمی تأیید کردند که علت آن «جراحات شیمیایی مزمن» او در طول جنگ بوده است. • مقامات ارشد سپاه پاسداران، به رهبری سرلشکر محمد پاکپور، به سرعت برای او به عنوان «شهید» و «مجاهد» سوگواری کردند، عباراتی که معمولاً برای قرار دادن چهره‌های امنیتی در چارچوب یک روایت ملی-مذهبی استفاده می‌شوند.
- زمان مرگ غیپرور در زمانی حساس رخ داد، با افزایش تنش‌های امنیتی در داخل ایران و گزارش‌هایی مبنی بر افزایش اختلافات پنهان بین شاخه‌های سپاه. این امر فقدان چنین چهره امنیتی را برای تحلیلگران نگران‌کننده کرده است، اگرچه مقامات جزئیات دقیقی در مورد شرایط درگذشت او ارائه نکرده‌اند.
مطالعه بيشتر : امارات، امن‌ترین کشور خاورمیانه؛ ایران از نقشه گردشگری امن خارج شد
جمع بندي:
درگذشت غیپرور فصلی از تاریخ سپاه پاسداران را می‌بندد، نیرویی که با تلفیق قابل توجهی از فعالیت‌های نظامی، امنیتی و ایدئولوژیک مشخص می‌شود. مردی که بخشی از سیستم کنترل داخلی بود، رسماً مورد تجلیل قرار می‌گیرد، اما علیرغم تأثیر عمیقش بر حقوق بشر و جنبش‌های اجتماعی در ایران، از کانون توجه بین‌المللی دور مانده است. در حالی که جسد او با مراسم رسمی به خاک سپرده شد، مرگ فرمانده سپاه پاسداران، غیپرور، میراثی بحث‌برانگیز را در داخل و خارج از کشور به جا می‌گذارد.
