در لحظه‌ای که بازارها را غافلگیر کرد، ارزهای آسیایی به طور غیرمنتظره‌ای افزایش یافتند، در حالی که دلار آمریکا زیر فشار تنش‌های واشنگتن و پکن و انتظار کاهش نرخ بهره سقوط کرد.
شرق بیدار می‌شود، غرب می‌لغزد
هیچ‌کس انتظار نداشت که ارزهای آسیایی با چنین سرعتی در مرکز توجه جهانی قرار گیرند. اما آنچه در روزهای اخیر رخ داد حتی محتاط‌ترین تحلیلگران را نیز شگفت‌زده کرد. در حالی که واشنگتن درگیر مذاکرات پرتنش با پکن بر سر تعرفه‌ها و فناوری بود، بازارهای آسیا آرام و دقیق حرکت می‌کردند — گویی از مدت‌ها پیش برای این لحظه آماده شده بودند.
در توکیو، سئول و پکن، ارزش پول کشورهای منطقه به بالاترین سطح خود در ماه‌های اخیر رسید، زیرا دلار آمریکا در برابر سبدی از ارزهای جهانی تضعیف شد. با اینکه دلیل ظاهری این تحول، انتظار کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو است، اما در پشت پرده، نبردی بزرگ‌تر در جریان است:
چه کسی کلید کنترل اقتصاد جهانی را در دست دارد؟
افزایش ارزهای آسیایی تنها نتیجه سیاست‌های پولی آمریکا نیست؛ بلکه نشانه‌ای از تبدیل این ارزها به ابزار قدرت سیاسی است. هر صعودی در ارزش یوان، وون یا ین پیامی پنهان به غرب می‌فرستد: آسیا دیگر منتظر دستور واشنگتن نیست خودش قوانین بازی را می‌نویسد.
صعود ارزهای آسیایی — اقتصاد یا پیامی سیاسی؟
افت دلار این‌بار مانند گذشته نبود. نه ناشی از رکود اقتصادی بود و نه بحران مالی؛ بلکه نتیجه‌ی تغییر توازن قدرت اقتصادی جهانی است. سرمایه‌گذاران اکنون به دنبال مناطق باثبات‌تر و کم‌ریسک‌تر هستند و آسیا را به عنوان پناهگاه تازه خود برگزیده‌اند.
در هنگ‌کنگ و سنگاپور، بانک‌های مرکزی با آرامش اما باهوش عمل می‌کنند. احساسی در بازار وجود دارد که «دوران دلار قوی» رو به پایان است و ارزهای آسیایی از ابزارهای جانبی به اهرم‌های نفوذ ژئوپلیتیکی تبدیل می‌شوند.
اظهارات پراکنده مقامات چین و کره جنوبی مبنی بر اینکه این رشد «طبیعی» و «نتیجه منطقی سیاست‌های آمریکا» است، ظاهراً خونسردانه به نظر می‌رسد، اما درون خود پیامی تند دارد:
«اگر واشنگتن بخواهد به پکن فشار اقتصادی بیاورد، باید منتظر واکنش مالی به همان اندازه شدید باشد.»
حتی سرمایه‌گذاران غربی که همیشه به دلار وفادار بودند، اکنون بخشی از دارایی‌های خود را به سمت دارایی‌های وابسته به ارزهای آسیایی منتقل می‌کنند نشانه‌ای از انتقال اعتماد از غرب به شرق.
مطالعه بيشتر : اسرار صندلی خالی… پشت‌صحنه غیبت ایران در اجلاس شرم‌الشیخ
از اقتصاد تا ژئوپلیتیک
در این مرحله، موضوع از عدد و رقم فراتر می‌رود و به قدرت و نفوذ می‌رسد.
هر بار که ارزهای آسیایی افزایش می‌یابند، وزن کشورهای منطقه در تعیین مسیر تجارت جهانی بیشتر می‌شود — از قیمت انرژی گرفته تا جریان سرمایه‌گذاری. پکن این واقعیت را به‌خوبی می‌داند و شاید به همین دلیل، با پرونده مالی خود مانند یک سلاح استراتژیک خاموش رفتار می‌کند.
در سوی دیگر، ایالات متحده نگران است، اما نمی‌تواند این نگرانی را آشکار کند. کاهش نرخ بهره ممکن است نفس کوتاهی به بازارها بدهد، اما هم‌زمان دروازه‌ی سقوط بیشتر دلار را می‌گشاید. در لحظه‌ای حساس، فدرال رزرو ممکن است خود را در یک بن‌بست تاریخی بیابد:
چگونه می‌توان جایگاه دلار را حفظ کرد بدون آنکه اقتصاد داخلی را خفه نمود؟
در مقابل، کشورهایی مانند ژاپن، هند و مالزی با انعطاف سیاسی و اقتصادی بالا، از تنش میان دو غول آمریکا و چین نهایت بهره را می‌برند. شاید همین دلیل است که آسیا دقیقاً در این زمان تصمیم گرفت موقعیت مالی خود را تقویت کند.
این زمان‌بندی تصادفی نبود؛ شاید این همان پیام روشن آغاز قرن اقتصادی آسیا باشد
