در پی حملات هوایی که عمق خاک ایران را هدف قرار داد و آسیب‌پذیری شدید زیرساخت‌های غیرنظامی را آشکار کرد، گفت‌وگوهای جدی در محافل امنیتی کشورهای عربی آغاز شده است. دیگر تکیه بر بازدارندگی نظامی کافی نیست؛ بلکه حفاظت از غیرنظامیان از طریق ایجاد پناهگاه‌ها به یک اولویت راهبردی تبدیل شده است. در همین زمینه، این پرسش به‌شکل جدی مطرح است: آیا کشورهای عربی به سرمایه‌گذاری در پناهگاه‌ها روی می‌آورند؟ این سؤال از سطح نظری عبور کرده و وارد محافل تصمیم‌گیری امنیتی شده است.
تجربه ایران: زیرساخت‌های ناکارآمد و زنگ خطر منطقه‌ای
جنگ اخیر ایران نشان داد که این کشور در زمینه حفاظت از مردم خود در برابر حملات موشکی و پهپادی توانمندی لازم را ندارد. نبود پناهگاه‌های کارآمد در شهرهایی مانند تهران و اصفهان منجر به تلفات جانی و خسارات زیرساختی شد. کشورهای عربی خلیج فارس این واقعیت را با دقت رصد کردند و به‌عنوان هشداری جدی به آن نگریستند.
در همین چارچوب، پرسش آیا کشورهای عربی به سرمایه‌گذاری در پناهگاه‌ها روی می‌آورند؟ در اتاق‌های فکر و جلسات امنیتی به موضوع اصلی تبدیل شده است، چرا که ضعف در آمادگی داخلی می‌تواند در هر بحران منطقه‌ای، به فاجعه‌ای انسانی منجر شود.
آیا کشورهای عربی به سرمایه‌گذاری در پناهگاه‌ها روی می‌آورند؟ تحرکات پشت پرده در خلیج فارس
در ماه‌های اخیر، گزارش‌هایی منتشر شده از جلسات امنیتی غیرعلنی در عربستان، قطر و امارات که در آن‌ها بحث احداث شبکه‌ای از پناهگاه‌های زیرزمینی شهری به‌طور جدی مطرح بوده است. برخی از این پروژه‌ها وارد فاز طراحی شده‌اند، با هدف ایجاد سامانه‌های تدافعی برای حفاظت از مناطق استراتژیک و جمعیت غیرنظامی.
منابع خلیجی می‌گویند که رویکرد امنیتی جدید بر «دفاع داخلی» متمرکز است و دیگر تکیه کامل بر سامانه‌های خارجی پدافند هوایی کافی نیست. از این رو، پرسش آیا کشورهای عربی به سرمایه‌گذاری در پناهگاه‌ها روی می‌آورند؟ دیگر صرفاً یک تحلیل رسانه‌ای نیست، بلکه بخشی از استراتژی ملی محسوب می‌شود.
از سوئیس تا اسرائیل: الگوهایی برای منطقه عربی
در اسرائیل، احداث پناهگاه در هر ساختمان جدید الزامی است. سوئیس نیز با دارا بودن پناهگاه‌هایی برای کل جمعیت خود، یکی از موفق‌ترین الگوها در زمینه دفاع غیرنظامی است. اکنون کشورهایی مانند عربستان و امارات به دنبال بومی‌سازی این تجربه‌ها در جغرافیای خاص منطقه خود هستند.
با افزایش تهدیدات منطقه‌ای و احتمال گسترش درگیری‌ها، این پرسش بیش از پیش اهمیت یافته است: آیا کشورهای عربی به سرمایه‌گذاری در پناهگاه‌ها روی می‌آورند؟ زیرا رویارویی با تهدیدات نوین نیازمند سامانه‌های چندلایه دفاعی است، نه فقط قدرت آتش از راه دور.
انتخاب میان آمادگی یا آسیب‌پذیری
در زمانی که جنگ‌ها از شکل سنتی به نبردهای ترکیبی و ناهم‌سطح تغییر یافته‌اند، دیگر نمی‌توان انتظار داشت که مردم بدون حفاظ در برابر موج حملات دوام بیاورند. پناهگاه‌ها اکنون یکی از پایه‌های حیاتی دکترین دفاعی نوین هستند.
مطالعه بيشتر : سرقت روی آنتن؟ مها صغیر در مرکز یک رسوایی هنری بین‌المللی
پاسخ به پرسش آیا کشورهای عربی به سرمایه‌گذاری در پناهگاه‌ها روی می‌آورند؟ نه تنها به اراده سیاسی وابسته است، بلکه به سرعت عمل هم بستگی دارد. آن‌ها که زودتر حرکت کنند، ممکن است جان مردمانشان را نجات دهند؛ اما آن‌هایی که تعلل کنند، شاید تنها نظاره‌گر فاجعه باشند.
