در یک سخنرانی رسمی و مورد انتظار، ولیعهد پیشین ایران، شاهزاده رضا پهلوی، روز شنبه گذشته در کنفرانس «همکاری ملی برای نجات ایران» در شهر مونیخ آلمان، یکی از مهم‌ترین و سیاسی‌ترین سخنرانی‌های خود را ایراد کرد.
این سخنرانی که نزدیک به ۲۵ دقیقه به طول انجامید، به مسائلی چون اوضاع داخلی ایران، نقش مردم و ارتش، و پیشنهاد ایجاد یک ساختار سیاسی انتقالی و غیرمتمرکز پرداخت.
ناظران بین‌المللی از اروپا تا آمریکا، این سخنرانی را به‌دقت دنبال کردند و سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت و توجه رسانه‌ها و محافل سیاسی را به تحرک جدید اپوزیسیون ایرانی جلب کرد.
۱. محتوای سخنرانی: اتحاد، گذار، مردم
شاه رضا پهلوی در سخنرانی خود سه محور کلیدی را مطرح کرد:
• نخست: درخواست از ارتش جمهوری اسلامی برای همبستگی با مردم و عدم خشونت،
• دوم: درود و احترام به مردم ایران که در داخل و خارج کشور هزینه مبارزه را می‌پردازند،
• سوم: فراخوان به اپوزیسیون برای اتحاد بر پایه یک نقشه راه ملی، بدون حذف هیچ‌کس.
او در بخشی از سخنانش گفت:
«ما در پی قدرت نیستیم، بلکه برای کرامت ملت ایران مبارزه می‌کنیم. دست یاری به‌سوی هر ایرانی آزاده‌ای دراز می‌کنم.»
این سخنان از سوی تحلیل‌گران به‌عنوان گامی جدی برای تشکیل یک بدیل ساختارمند در نظر گرفته شده است.
بسیاری باور دارند که سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت چون با عبور از شعارهای احساسی، وارد مرحله عملیاتی و طرح‌ریزی سیاسی شد.
۲. واکنش‌های بین‌المللی پس از آنکه سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت
تنها چند ساعت پس از پایان سخنرانی، رسانه‌های آلمانی، فرانسوی و انگلیسی بخش‌هایی از آن را در صدر گزارش‌های خود منتشر کردند.
شبکه «ZDF» آلمان در گزارشی ویژه با عنوان «آیا لحظه تعیین‌کننده ایران فرارسیده؟» به تحلیل پیامدهای این سخنرانی پرداخت.
هم‌زمان، رویترز از منابع دیپلماتیک نقل کرد که چند کشور اروپایی در حال رایزنی با چهره‌های اپوزیسیون از جمله رضا پهلوی برای بررسی گزینه‌های دوران گذار هستند.
مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاورمیانه نیز این سخنرانی را چنین توصیف کرد:
«مستحکم‌ترین و شفاف‌ترین سخنرانی سال‌های اخیر از جانب یک رهبر اپوزیسیون که نشان از برنامه‌ریزی دقیق دارد.»
بدین ترتیب، سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت و در مراکز تحلیل سیاسی در پایتخت‌های غربی به‌طور ویژه مورد توجه قرار گرفت.
۳. واکنش جمهوری اسلامی: انکار، سانسور، نگرانی
واکنش رژیم ایران، پرتنش و دوگانه بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، سخنرانی شاه را «نمایش رسانه‌ای» خواند، اما هم‌زمان هشدار داد که «کشورهای اروپایی نباید در پروژه تغییر رژیم شرکت کنند.»
در تهران، صداوسیمای جمهوری اسلامی هیچ اشاره‌ای به سخنرانی نکرد و تنها برنامه‌هایی با محوریت انقلاب اسلامی پخش کرد.
نکته قابل‌توجه اینکه بلافاصله پس از آغاز سخنرانی، دسترسی به پلتفرم‌های یوتیوب، توییتر و تلگرام در ایران مختل شد و بسیاری از کاربران از فیلترینگ گسترده گزارش دادند.
کارشناسان معتقدند این واکنش‌ها نشان‌دهنده آن است که سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت و زنگ خطر را برای دستگاه تبلیغاتی نظام به صدا درآورد.
نتیجه‌گیری
با پایان کنفرانس مونیخ، صدای تازه‌ای از اپوزیسیون ایران به‌گوش رسید؛ صدایی که نه از اختلاف و پراکندگی، بلکه از وحدت، راهبرد، و مطالبه ملی برای آزادی سخن گفت.
مطالعه بيشتر : شاه ارتش و ملت را از مونیخ گرامی داشت؛ لحظه‌ای از ادای احترام در قلب اروپا
سخنرانی شاه رضا پهلوی، واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت و حالا پرسش بزرگ آن است که: آیا جامعه جهانی این پیام را دریافت خواهد کرد؟
و آیا نخبگان درون ایران، این فراخوان به همبستگی را جدی خواهند گرفت؟
پاسخ این پرسش‌ها در هفته‌های آینده روشن خواهد شد، اما یک چیز قطعی است:
ایران وارد مرحله‌ای تازه از مبارزه سیاسی شده است؛ با رهبری که صدای آینده را از دل تاریخ بازتاب می‌دهد.
