نوسانات اقتصاد ایران به بحرانی خفهکننده تبدیل شده که معیشت مردم را نشانه رفته و نگرانیهای بینالمللی را نسبت به آینده تشدید کرده است.
اوجگیری نوسانات اقتصاد ایران و تأثیر آن بر بازار
آمارهای اخیر نشان میدهد که نوسانات اقتصاد ایران با سرعتی بیسابقه افزایش یافته است. نرخ دلار در بازار آزاد از مرز ۷۳۰ هزار ریال عبور کرده و این تغییر سریع، تأثیر مستقیمی بر قیمت کالاهای اساسی گذاشته است؛ بهطوری که بسیاری از خانوادهها مجبور به کاهش شدید خریدهای روزمره خود شدهاند.
کارشناسان معتقدند سیاستهای مالی متزلزل و نبود اعتماد به پول ملی، از عوامل اصلی تشدید نوسانات اقتصاد ایران هستند. بازارهای طلا، ارز و بورس روزانه شاهد نوسانهای شدید بودهاند که فضای ناامنی و بیاعتمادی را میان سرمایهگذاران و مردم گسترش داده است.
با وجود وعدههای دولت پزشکیان برای کنترل اوضاع، فقدان برنامه اقتصادی مشخص و ادامه وابستگی به اقتصاد نفتی، فاصله میان دولت و ملت را عمیقتر کرده است.
تحریمها و فساد؛ موتورهای محرک بحران اقتصادی
کارشناسان معتقدند که نوسانات اقتصاد ایران ناشی از تحریمهای طولانیمدت آمریکاست که بخشهای حیاتی مانند صادرات نفت و مبادلات بانکی را فلج کردهاند. در چنین فضایی، بسیاری از نهادهای دولتی با کمبود شدید منابع مالی و کاهش سرمایهگذاری خارجی مواجهاند.
فساد ساختاری نیز بحران را وخیمتر کرده است. گزارشها حاکی از آن است که برخی مقامات عالیرتبه در انتقال سرمایههای ملی به خارج نقش دارند یا بودجههای هنگفتی را صرف پروژههای ناکارآمد میکنند. نهادهای نظارتی تخمین میزنند که میلیاردها ریال سالانه در ساختارهای موازی و غیرشفاف هدر میرود.
تحقیقات اقتصادی نشان میدهد که راه برونرفت از بحران نوسانات اقتصاد ایران، اصلاح ساختار بازار، شفافسازی مالی و توقف روند سقوط ارزش پول ملی است.
مطالعه بيشتر : حمله مجدد اسرائیل به ایران تهدیدی برای شعلهور شدن منطقه
هشدارهای بینالمللی و مطالبات داخلی برای اصلاحات
همزمان با تشدید نوسانات اقتصاد ایران، سازمان ملل در بیانیهای خواستار اقدام فوری ایران برای حمایت از اقشار آسیبپذیر شد. کشورهای فرانسه و آلمان نیز هشدار دادند که این بحران ممکن است ثبات منطقهای را تهدید کند اگر در داخل مهار نشود.
آمریکا اعلام کرد که “ایران بهای سیاستهای خود را میپردازد”، در حالی که مقامات ایرانی این اظهارات را بهانهای برای توجیه تحریمها دانستند.
در داخل کشور، اعتراضات گستردهای از سوی اتحادیههای کارگری و فعالان اقتصادی شکل گرفته که خواهان پایان دادن به اتلاف منابع، اولویتبندی هزینهها و شفافسازی در حوزه یارانهها هستند.
در این فضای پرتنش، مردم عادی ایران با نگرانی چشم به آینده نوسانات اقتصاد ایران دوختهاند؛ آیندهای که در آن قیمتها روز به روز افزایش مییابد و درآمدها پاسخگوی ابتداییترین نیازها نیست، در حالی که هیچ نشانهای از بازگشت ثبات دیده نمیشود.