توافق ایران و روسیه برای ساخت ۸ نیروگاه هستهای پرسشهای بزرگی ایجاد کرده است: کجا تهران تأسیسات هستهای هشتگانه خود را با روسیه خواهد ساخت؟
جدال بر سر مکانها و گزینههای احتمالی
از زمان اعلام این توافق، یک سؤال کلیدی مطرح شده است: کجا تهران تأسیسات هستهای هشتگانه خود با روسیه را خواهد ساخت؟ کارشناسان انرژی معتقدند که انتخاب مکان تنها مسئلهای فنی نیست، بلکه ابعاد سیاسی و امنیتی جدی دارد. برخی گزارشها از بوشهر، سواحل دریای خزر و خراسان بهعنوان گزینههای محتمل نام میبرند. چنین پراکندگی جغرافیایی میتواند اهداف مختلفی را دنبال کند، اما هر تصمیم پیامدهایی فراتر از تولید برق خواهد داشت.
کجا تهران تأسیسات هستهای هشتگانه خود با روسیه را خواهد ساخت؟
بُعد امنیتی در این بحث نقشی تعیینکننده دارد. انتخاب مکان صرفاً به زیرساخت یا هزینه محدود نمیشود، بلکه با ریسکهای حملات احتمالی یا حوادث زیستمحیطی گره خورده است. ساخت تأسیسات نزدیک مرزها یا مسیرهای دریایی میتواند ایران را در صورت تنش منطقهای آسیبپذیرتر کند، در حالی که مکانهای داخلی امنیت نسبی بیشتری خواهند داشت. روسیه، بهعنوان شریک اصلی، در بخش فنی و ایمنی نقشآفرینی میکند، اما جامعه جهانی بیشتر نگران پیامدهای سیاسی این انتخاب خواهد بود تا صرفاً جنبههای فنی آن.
توسعه میان فرصتها و نگرانیها
بُعد اقتصادی این انتخاب نیز بسیار مهم است. ساخت نیروگاههای هستهای جدید در برخی مناطق میتواند اشتغال و توسعه ایجاد کند، اما همزمان نگرانی مردم محلی درباره خطرات زیستمحیطی و پرتوی را برمیانگیزد. برای غرب، مکان هر نیروگاه حامل پیامی متفاوت است: تأسیسات ساحلی ممکن است بهعنوان تلاشی برای تقویت نفوذ دریایی ایران تفسیر شوند، در حالی که ساخت در مناطق داخلی میتواند نشانهای از نیتهای صلحآمیز قلمداد شود. در هر دو حالت، جغرافیا به ابزار فشار سیاسی در دست تهران تبدیل خواهد شد.
مطالعه بيشتر : تحریمها علیه ایران بازمیگردند… تهران پس از هشت روز چه انتظاری دارد؟
ابعادی فراتر از انرژی
در نهایت، جدل بر سر مکانها نشان میدهد که این موضوع فراتر از تولید انرژی است و بخشی از بازی قدرت بینالمللی محسوب میشود. مکانهایی که انتخاب میشوند، نهتنها آینده برق ایران را رقم میزنند، بلکه در مذاکرات تهران با غرب و در تثبیت جایگاه منطقهای آن نیز نقش خواهند داشت. این نقشهها صرفاً طرحهای مهندسی نیستند، بلکه بخشی از شبکه پیچیدهای از سیاست، جغرافیا و استراتژی هستند