اعلام خبر اینکه ایلان ماسک «گروکپدیا» را راهاندازی میکند شوکی بزرگ در جهان فناوری ایجاد کرد و نگاهها را به سمت آینده دانش آنلاین جلب نمود.
چرا ماسک پروژه «گروکپدیا» را آغاز میکند؟
ایلان ماسک سالهاست که از ویکیپدیا انتقاد میکند و آن را به جانبداری سیاسی متهم کرده است. او معتقد است این پلتفرم بیشتر بازتابدهنده دیدگاههای «چپگرایانه» است. اکنون با خبر اینکه ایلان ماسک «گروکپدیا» را راهاندازی میکند، بهنظر میرسد هدف اصلی او ایجاد جایگزینی باشد که ادعای بیطرفی دارد و از هوش مصنوعی برای سازماندهی اطلاعات بهره میگیرد.
این پروژه همچنین میتواند ادامهای بر جاهطلبیهای ماسک در کنترل پلتفرمهای تأثیرگذار باشد، بهویژه پس از تصاحب شبکه اجتماعی «ایکس» (توییتر سابق) که او را به بازیگری محوری در نبرد اطلاعات جهانی بدل کرده است.
زمانبندی و پیامدهای سیاسی
اعلام این پروژه تصادفی نبود. اندکی پیش از آن، دیوید ساکس ــ متحد نزدیک ماسک و منصوب تازه دونالد ترامپ بهعنوان کمیسر هوش مصنوعی ــ ویکیپدیا را بهشدت مورد انتقاد قرار داد. او استفاده شرکتهای بزرگ از محتوای ویکیپدیا برای آموزش سیستمهای هوش مصنوعی را عامل تثبیت «سوگیریهای فکری» دانست.
در چنین فضایی، اینکه ایلان ماسک «گروکپدیا» را راهاندازی میکند تنها یک اقدام فناورانه ساده نیست، بلکه میتواند بخشی از پروژهای بزرگتر در پیوند سیاست، رسانه و فناوری باشد؛ بهویژه در زمانی که نفوذ جریان راستگرا در ایالات متحده رو به افزایش است.
مطالعه بيشتر : آیا گزارش صواب نشان میدهد که مبارزه با تروریسم از زمان شاه ایران پایان نیافته است؟
آیا ماسک واقعاً میتواند با ویکیپدیا رقابت کند؟
با وجود هیاهوی زیاد، پرسش اصلی این است: آیا این پروژه موفق خواهد شد؟ ویکیپدیا از سال ۲۰۰۱ تاکنون به مرجع جهانی میلیونها کاربر تبدیل شده و میلیونها داوطلب در سراسر جهان محتوای آن را ویرایش میکنند.
اکنون با اینکه ایلان ماسک «گروکپدیا» را راهاندازی میکند، چالشهای جدی پیش روی اوست:
• آیا میتواند بهاندازه ویکیپدیا نویسندگان و ویراستاران جذب کند؟
• آیا کاربران به بیطرفی این پلتفرم باور خواهند داشت، بهویژه با توجه به گرایشهای سیاسی مالک آن؟
• و آیا مدل اقتصادی آن واقعاً رایگان خواهد بود یا به منبعی برای منافع شرکتهای هوش مصنوعی بدل میشود؟
اگر ماسک از این موانع عبور کند، شاید برای نخستینبار شاهد رقیبی جدی باشیم که سلطه ویکیپدیا را پس از بیش از دو دهه به چالش میکشد