چگونه محموله‌های دریایی از تحریم‌ها عبور کردند؟ این گزارش فاش می‌کند که چگونه شرکت‌ها و بنادر چینی، با همکاری واسطه‌های مالی در کشورهای ثالث، امکان انتقال قطعات حساس به ایران را زیر پوشش تجارت عادی فراهم کرده‌اند.
سازوکار مالی و واسطه‌های چینی؛ شبکه‌ای پیچیده برای دورزدن تحریم
دورزدن تحریم‌ها دیگر یک معاملهٔ ساده میان دو دولت نیست؛ بلکه شبکه‌ای چندلایه از نهادهای مالی و بازرگانی است که بخشی از آن را بازیگران و شرکت‌های مرتبط با چین هدایت می‌کنند. ثبت شرکت‌های «پوسته‌ای» در خاک چین، استفاده از شعب بانک‌های منطقه‌ای برای تسویهٔ پرداخت‌ها و صدور فاکتورهای جعلی برای پنهان‌کردن ماهیت کالاها از جمله روش‌های اصلی این شبکه است. گزارش‌ها و تحریم‌های اخیر آمریکا نشان می‌دهد که برخی نهادها و بنادر چینی به عنوان ایستگاه‌های دریافت یا انبار موقت محموله‌های مرتبط با ایران عمل کرده‌اند.
یکی از ترفندهای متداول، تقسیم پرداخت‌ها به چند انتقال کوچک از طریق بانک‌های محلی است تا هر تراکنش ظاهراً قانونی به نظر برسد، در حالی که هدف نهایی پشت زنجیره‌ای از مالکان صوری پنهان می‌ماند. نهادهای ناظر بین‌المللی تأیید کرده‌اند که این روش‌ها شامل «پول‌شویی مبتنی بر تجارت» و دست‌کاری اسناد حمل‌ونقل برای مخفی‌کردن فرستنده و گیرندهٔ واقعی است.
مسیرهای دریایی و نقش چین در «چگونه محموله‌های دریایی از تحریم‌ها عبور کردند؟»
چگونه محموله‌های دریایی از تحریم‌ها عبور کردند؟ محور اصلی در دریا، انتقال کشتی‌به‌کشتی و تخلیهٔ موقت در بنادر یا پایانه‌های چینی است؛ سپس بار با اسناد تازه و نام مالکان متفاوت دوباره بارگیری می‌شود. منابع اطلاعاتی غربی و نهادهای نظارتی گزارش داده‌اند که چند نفت‌کش و شناور باریِ مرتبط با ایران از بنادر چینی به‌عنوان حلقهٔ میانی در زنجیرهٔ لجستیکی خود استفاده کرده‌اند.
در عمل، بارهایی که ظاهراً «غیرنظامی» معرفی می‌شوند در بندری چینی تخلیه شده، پس از چند روز با بسته‌بندی و اسناد تازه دوباره راهی مقصد می‌شوند؛ مقصدی که اغلب بندر ایرانی است. این فرآیند عملاً ردیابی را دشوار کرده و شکاف بزرگی در نظام تحریم ایجاد می‌کند.
مدارک مالی و سیاسی؛ چه کسانی از این شبکه سود می‌برند؟
بهره‌برداران این سازوکار ترکیبی از شرکت‌های حمل‌ونقل، بیمه‌گران، اپراتورهای بندری و واسطه‌های مالی هستند که از کارمزد تخلیه و بارگیری مجدد سود می‌برند. تحریم‌های تازهٔ آمریکا علیه نهادهای کلیدی در زنجیرهٔ تأمین نشان می‌دهد که برخی بازیگران چینی آگاهانه این مسیرها را تسهیل کرده یا نظارت کافی بر فعالیت شرکایشان نداشته‌اند. چند شرکت و تأسیسات چینی پس از افشای ارتباط‌شان با محموله‌های ایرانی در فهرست تحریم قرار گرفته‌اند.
مطالعه بيشتر : مسئولیت ایرانی بودن؛ چه پیامی پنهان است؟
از نظر سیاسی، افشای نقش شرکت‌ها یا بنادر چینی در این شبکه فشار دیپلماتیک سنگینی به پکن وارد می‌کند. واشنگتن بارها هشدار داده است که تحریم‌های ثانویه را برای مهار شبکه‌های تأمین و تأمین مالی ایران گسترش خواهد داد، و تحریم اخیر چند شرکت چینی نشانهٔ جدی‌شدن این سیاست است
