در جمهوری اسلامی ایران، فشار بر وکلا بهویژه در سالهای اخیر بهطرز نگرانکنندهای افزایش یافته است. این فشارها بهواسطه پروندهسازیهای متعدد و احضار وکلا به دادگاهها و بازپرسیها بهطور فزایندهای نمایان شده است. وکلای دادگستری که بهدفاع از حقوق بشر و آزادیهای مدنی میپردازند، بهدلیل فعالیتهای خود به مشکلات قانونی و حبسهای سنگین محکوم میشوند.
بازپرسی و احضار وکلا
جلسات بازپرسی اخیر از ۱۷ وکیل دادگستری در شعبه ۹۰۱ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب مشهد نشاندهنده شدت نگرانیها در مورد نقض حقوق وکلا است. این وکلا که در اعتراضات جنبش ملی ۱۴۰۱ فعال بودند، بهدلیل شکایتهای حقوق بشری و انتقاد از نظام جمهوری اسلامی، مورد پیگرد قانونی قرار گرفتهاند. این مسئله نشاندهنده تلاشهای سیستماتیک برای خاموش کردن صدای وکلا و فعالان حقوق بشر است.
احکام سنگین و فشارهای قضائی
خسرو علیکردی، یکی از وکلای مطرح، بهدلیل انتشار نام زندانیان سیاسی به یک سال حبس محکوم شده است. او در حالی که در حال گذراندن دوران محکومیت خود بود، به اتهامات جدیدی مواجه شد. در این میان، بهنام نزادی و دیگر وکلا نیز به اتهامات مشابهی محکوم شدهاند که نشاندهنده الگوی مشترک در سرکوب وکلا و فعالان حقوق بشر است.
نقض حقوق بشر و چالشهای پیش رو
فشار بر وکلا همزمان با افزایش اعتراضات عمومی در ایران، بهطور مداوم در حال افزایش است. این وضعیت بهخصوص در آستانه روز جهانی وکلای در معرض خطر، نگرانکنندهتر میشود. وکلا بهعنوان مدافعان حقوق بشر، باید با چالشهای جدی روبرو شوند و این امر نیازمند حمایت بینالمللی و توجه جهانی به وضعیت حقوق بشر در ایران است.
ضرورت حمایت بینالمللی از وکلا
سیاستهای سرکوبگرانه جمهوری اسلامی ایران علیه وکلا و فعالان حقوق بشر، نهتنها تهدیدی برای آزادیهای مدنی در کشور است، بلکه بر پایه اصول حقوق بشر نیز نقض محسوب میشود. این وضعیت نیازمند واکنشهای فوری و مؤثر از سوی سازمانهای بینالمللی و حقوق بشری است. حمایت از وکلا و ارائه پشتیبانیهای قانونی و سیاسی میتواند به این دسته از فعالان کمک کند تا در برابر فشارها ایستادگی کنند. همچنین، جامعه جهانی باید با محکوم کردن این اقدامات، بر لزوم احترام به حقوق بشر و آزادیهای فردی تأکید ورزد. در این راستا، برگزاری کارگاهها، سمینارها و کمپینهای آگاهیبخش میتواند به افزایش آگاهی عمومی و حمایت از وکلا کمک کند و در نهایت به تضعیف نظام سرکوب و نقض حقوق بشر در ایران بینجامد.
