کلمات فارسی در دومینو فقط واژههایی گذرا نیستند؛ بلکه یادگار تاریخی طولانیاند که فرهنگ ایرانی را از کاخهای پارس تا کافههای عربی رساندهاند.
از کاخهای پارس تا کافههای عربی
کمتر کسی میداند واژههایی ساده که هنگام بازی بر زبان میآوریم، مثل «ششیک» یا «دوپنج»، در واقع ریشهای چندصدساله دارند. کلمات فارسی در دومینو به اعماق تاریخ فرهنگی ایران بازمیگردند؛ زمانی که بازیهایی چون تاس، تختهنرد و دومینو سرگرمی اشراف و پادشاهان در ایران باستان بودند.
در قرون میانه، ایران یکی از مراکز تمدن و سرگرمی بود و بازیهایی بر پایه عدد و شانس، مانند «نَردشیر» (نام اصلی تختهنرد)، در آن شکل گرفت. این بازیها تنها سرگرمی نبودند، بلکه بازتابی از فلسفه ایرانی درباره پیوند «خرد و بخت» به شمار میرفتند. با انتقال آنها از طریق بازرگانان و مسافران به سرزمینهای عربی، زبان فارسیِ بازی نیز همراهشان رفت و تا امروز در زبان محاوره باقی مانده است.
ریشههای کلمات فارسی در دومینو
شگفتآور است که کلمات فارسی در دومینو در طول قرنها تغییر چندانی نکردهاند. به جای واژه عربی «واحد»، میگوییم «یک»؛ و به جای «ستّه»، میگوییم «شش». این میراث زبانی تصادفی نیست، بلکه حاصل قرنها تعامل فرهنگی میان ایرانیان و اعراب است.
در گذشته، کافههای بغداد، دمشق و قاهره محل دیدار بازرگانان و اندیشمندان ایرانی بودند و زبان بازیها از همانجا منتقل شد. با گذر زمان، این واژهها به زبان مشترک لذت و تفریح بدل شدند؛ بیآنکه کسی بداند ریشهشان از کجاست.
در واقع، کلمات فارسی در دومینو نشان میدهند که فرهنگ چگونه از سادهترین راهها نفوذ میکند؛ حتی از خلال بازیای بیادعا. همانگونه که تاریخنگاران میگویند، زبان برای گسترش نیازی به ارتش ندارد؛ گاهی یک سنگ دومینو و تاسی کوچک در قهوهخانه کافی است.
مطالعه بيشتر : المنار انفجاری خبری دربارهٔ هدف قرار گرفتن خانه نتانیاهو
بازیهایی که حافظه ملتها را میسازند
امروز دومینو را همانطور بازی میکنیم که نیاکانمان قرنها پیش بازی میکردند؛ با همان کلمات و همان شور. این استمرار، کلمات فارسی در دومینو را به بخشی از حافظه فرهنگی مشترک منطقه تبدیل کرده است.
از تهران تا قاهره و از بغداد تا بیروت، مردم گرد یک میز مینشینند، میخندند و میگویند «ششدو» یا «پنجیک» بیآنکه بدانند پژواک تاریخ کهن ایران را تکرار میکنند. این تصویر شگفتانگیز نشان میدهد چگونه بازیها میتوانند ما را متحد کنند، در حالی که سیاستها ما را جدا میسازند.
امروز، کلمات فارسی در دومینو پلی زبانی میان ملتهایی هستند که شاید تفاوتهای فراوانی داشته باشند، اما در لذتِ بازی، فرهنگی مشترک را نفس میکشند





 
									 
					


